Γιατί είναι τόσο πολύ δύσκολο να σταματήσουμε να τρώμε ζάχαρη;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει επισημάνει αρκετές φορές ότι η ποσότητα της ζάχαρης που λαμβάνουμε καθημερινά είναι μεγαλύτερη από αυτή που πρέπει.

Ακόμα, κι αν αποφεύγετε να τρώτε γλυκά, πολλά είναι τα τρόφιμα που περιέχουν «κρυφή» ζάχαρη ή περισσότερη από όση πιστεύετε με αποτέλεσμα να υπερβαίνετε καθημερινά τα 50 γραμμάρια που συστήνει ο ΠΟΥ ως την ενδεδειγμένη ημερήσια ποσότητα.

Η ζάχαρη εκτός από τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει στην εμφάνιση διαβήτη, στην παχυσαρκία σε καρδιακές παθήσεις, επηρεάζει και την εγκεφαλική λειτουργία του ατόμου, ακόμα και την διάθεση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η παγκόσμια κατανάλωση της ζάχαρης ήταν κατά μέσα όρο στα 58 γραμμάρια ημερησίως το 2003, ενώ μέχρι το 2013 είχε ανέβει στα 63 γραμμάρια.

Μπορεί να έχετε πειστεί ότι η ζάχαρη δεν σας κάνει καλό και ότι ήρθε η ώρα να μειώσετε την κατανάλωσή της ή να την «κόψετε» εντελώς, αλλά, το πιθανότερο, είναι ότι δυσκολεύεστε να το κάνετε. Μπορεί ακόμα και να τρώτε όλο και περισσότερη ζάχαρη. Φταίτε εσείς ή συμβαίνει κάτι άλλο;

Οι λόγοι είναι τρεις, όπως αναφέρει άρθρο της The Washington Post. Γεννιόμαστε έτσι, είναι παντού και είναι εθιστική.

Οι άνθρωποι γεννιόμαστε με την προδιάθεση να μας αρέσουν τα γλυκά. Μόλις φάμε κάτι γλυκό νιώθουμε μεγάλη ευχαρίστηση. Ο λόγος προέρχεται από τον προϊστορικό άνθρωπο. Τα γλυκά φαγητά, δηλαδή ό,τι είχε ζάχαρη τους έδινε ενέργεια για να επιβιώσουν και ήταν λιγότερο πιθανό να είναι δηλητηριώδη, όπως πολλές πικρές τροφές που έβρισκαν στην φύση. Οι ελάχιστες γλυκές «πηγές» ήταν τόσο σπάνιες, που όταν τις έβρισκε κανείς στον δρόμο του, τις εκμεταλλευόταν όσο μπορούσε.

Αυτά, φυσικά, ανήκουν στο παρελθόν, αφού πλέον η ζάχαρη βρίσκεται παντού. Βρίσκεται ακόμα και σε προϊόντα που δεν θα περιμένατε, όπως φυσικούς χυμούς, μπάρες δημητριακών ή δημητριακά. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι κανείς πολύ προσεκτικός και να διαβάζει τις ετικέτες από τα τρόφιμα προκειμένου να δει αν αυτό που αγοράζει έχει πρόσθετη ζάχαρη. Επιπλέον, πρέπει να είναι κανείς ενημερωμένος ως προς άλλες γλυκαντικές ουσίες που χρησιμοποιούνται κατά την παραγωγή και μπορεί να μην αναφέρονται ως «ζάχαρη», αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουν τις ίδιες επιπτώσεις (για παράδειγμα η δεξτρόζη, μαλτόζη ή σιρόπι καλαμποκιού).

Επιπλέον, η ζάχαρη είναι εθιστική. Πολλές έρευνες που έχουν γίνει σε ζώα έχουν δείξει ότι η ζάχαρη ενεργοποιεί τον εγκέφαλο με τον ίδιο τρόπο με τα ναρκωτικά και η έλλειψή της δημιουργεί αισθήματα στέρησης.

Η έλξη μας προς την ζάχαρη μπορεί να έχει εξήγηση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχετε τη δύναμη στα χέρια σας για να κόψετε αυτή την κακή συνήθεια. Η επίδραση που έχει η ζάχαρη στον ανθρώπινο οργανισμό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, αλλά, όπως και άλλες κακές συνήθειες, μπορεί να καταπολεμηθεί ή, τουλάχιστον, να μετριαστεί.

Ακολουθούν ορισμένες στρατηγικές που μπορεί να σας βοηθήσουν σε αυτή σας την προσπάθεια.

Όλα με μέτρο

Δεν χρειάζεται να έχετε στο μυαλό σας τη λογική του «όλα ή τίποτα», αλλά επειδή είναι εύκολο να το παρακάνετε φροντίστε να κρατάτε λογαριασμό ως προς την κατανάλωση που κάνετε. Για να μην ξεπεράσετε τα 40 γραμμάρια την ημέρα αποφύγετε όσο μπορείτε τις επεξεργασμένες τροφές και προτιμήστε φρέσκα φρούτα και λαχανικά.

Χρησιμοποιήστε την ζάχαρη στρατηγικά

Αν είναι να καταναλώσετε αυτά τα 40 γραμμάρια την ημέρα, καλύτερα να το κάνετε για να δώσετε νοστιμιά σε τρόφιμα όπως είναι το γιαούρτι ή η βρώμη σας.

Ικανοποιήστε την ανάγκη σας για κάτι γλυκό με πιο υγιή τρόπο

Με λίγα λόγια, προτιμήστε παστέλι χωρίς ζάχαρη ή μερικά φρούτα με μέλι ή φρουτοσαλάτα.

Επιβραβεύστε τον εαυτό σας

Η συμπεριφορικές τεχνικές πάντα πιάνουν όταν τίθεται θέμα εθισμού. Φτιάξτε ένα σύστημα ανταμοιβής για κάθε φορά που προτιμάτε κάτι που δεν έχει ζάχαρη. Για παράδειγμα κάθε φορά που προτιμάτε φρούτα αντί για ντόνατ.

Μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια

Εάν ό,τι κι αν κάνετε δεν ωφελεί, μην ντραπείτε να ζητήσετε βοήθεια. Συζητήστε το με τον γιατρό ή τον διατροφολόγο σας και εκείνοι θα γνωρίζουν πολύ καλύτερα πως να σας βοηθήσουν.