Η τελευταία χημειοθεραπεία: Γιατί οι αρρώστιες μας είναι το αποτύπωμα της ψυχής μας
Οι αρρώστιες μας είναι το αποτύπωμα της ψυχής μας.
Σε ποιoν να κάνω τσαμπουκά; Στην ψυχή μου; Σεβάστηκα τον καρκίνο μου. Μελέτησα την πορεία του. Ησυχα. Μου έδωσε την ευκαιρία να δω τόσα και τόσα. Τον φόβο για παράδειγμα
Τελευταία χημειοθεραπεία. «Σήμερα είναι η αποφοίτησή σου» την ονόμασε η Λίλα. Είχε δίκιο. Σοφή η διατύπωσή της «νεραιδούλας μου». Οι προηγούμενοι μήνες ήταν σπουδή. Κατέγραψα πολλά. Μάτια, λέξεις, κουβέντες, σιωπές, σχέσεις. Πολύ λίγες εικόνες. Περίεργο. Λες και δεν έβλεπα, (εγώ, η εμμονική της εικόνας) κυρίως έβλεπα μέσα, σε όλα το μέσα τους έβλεπα και σε μένα κυρίως.
Θυμάμαι τον γιατρό, τον πρώτο, να λέει με αγωνιώδη προσπάθεια παιδιού να πει το ποίημα του και να τελειώνει. Σωστά τον είχα εμπιστευτεί. Από τέτοιες λεπτομέρειες επιλέγω γιατρούς. Να μην έχουν εξοικειωθεί με την τραγική τους ρουτίνα των δυσάρεστων ανακοινώσεων. Και αφού τελείωσε και γω τον έφερα στο μυαλό μου να κάνει υπόκλιση τέλους σε σκηνή παιδικής σκηνής, τον προσγείωσα στο ωμό «Μιλάμε για καρκίνο γιατρέ», «Ευτυχώς είστε τυχερή. Καρκίνος πρώτου σταδίου».
Ημουν τυχερή και αενάως υποψιασμένη. Δεν χρειάστηκα δεύτερη σταγόνα αίμα για να κινητοποιηθώ. Και με πιάνει σύγκρυο, ακόμα και σήμερα, για το πόσες γυναίκες και άνδρες θα προτιμούσαν τη διαδρομή «Εντάξει. Μια φορά είναι. Να δούμε….» ή και το σύνηθες «Φοβάμαι να ξέρω».
Και με πιάνει σύγκρυο ακόμα και σήμερα για το πόσοι ίσως γιατροί πούνε «Ας το παρακολουθούμε….» χωρίς να εξαντλήσουν δυνατότητες έγκαιρης πρόγνωσης και αντιμετώπισης.
Και με πιάνει ντροπή και θλίψη για το πόσοι άνθρωποι δεν έχουν την δυνατότητα να νοιαστούν την υγεία τους.
Ενήργησα ακραία εσπευσμένα. Και πώς αλλιώς: Τόσο που με περικύκλωνε ο καρκίνος, σχεδόν τον ακούς σαν ίωση στους διπλανούς σου. Γι΄αυτό εκείνα τα «Γιατί σε μένα;» όχι μόνο δεν τα καταδέχτηκα αλλά τα θεωρώ και αναιδή πρόστυχα. Ποια είμαι εγώ, δηλαδή; «Ο καρκίνος είναι μια σειρά ευκαιριών, μακάρι να μην γίνει σειρά χαμένων ευκαιριών» είπε ο ογκολόγος μου.
Είχα μια σκυταλοδρομία σπουδαίων γιατρών. Τους επέλεγε το ένστικτό μου με προτεραιότητα το χαμόγελό τους. Δεν έπεσα έξω σε κανέναν. Αρα ξέρω να μελετάω χαμόγελα σε μάτια και να σκανάρω χαρακτήρες. Πώς αλλιώς θα ήμουν γραφιάς; Σας είπα ότι δεν καταδέχτηκα, τα «Γιατί σε μένα;».
Δεν καταδέχτηκα και κάτι ακόμα. Τα «ηρωικά». Τις ηρωικές δηλώσεις «Εγώ θα τον λιώσω, θα του δώσω να καταλάβει». Τα είχα καταχωνιάσει στις μνήμες μου από τον πατέρα μου «Θα τον φάω, δεν θα με φάει». Πέθανε στα 39 του χρόνια.
Οχι, δεν μου έβγαιναν τα ηρωικά. Περίεργο μου φάνηκε και σε μένα την ίδια. Είμαι αθυρόστομη, ψωμοτύρι τα έχω κάτι «Θα του γαμ…. τον αδόξαστο» και «Εγώ δεν καταλαβαίνω, πούστη!». Αυτό κι αν το λέω!
Αντίθετα απόρησα με το χαμήλωμα των ντεσιμπέλ μου. Πού βγήκε τόση γλύκα και στωικότητα και ησυχία; Λες και η ψυχοθεραπεία που έκανα τα τελευταία χρόνια, είχε πια περπατήσει από το «εργαστήριο», στο φάρμακο προς κατανάλωση.
Οι αρρώστιες μας είναι το αποτύπωμα της ψυχής μας. Σε ποιόν να κάνω τσαμπουκά; Στην ψυχή μου; Σεβάστηκα τον καρκίνο μου. Μελέτησα την πορεία του. Ησυχα. Μου έδωσε την ευκαιρία να δω τόσα και τόσα. Τον φόβο για παράδειγμα. Ο φόβος που χτυπάει σε φόβο και γυρίζει φόβος. Σου ακυρώνει αντανακλαστικά της κινητοποίησης του σώματος, των κινήσεων… Δεν έχει «να τρέξω», «να κόψω πέρα»… Και πού να πας; «Όλο, όλο!» που λένε οι μάνες για την πορτοκαλάδα. Τον φόβο θα τον γευτείς, θα συμμαχήσεις, θα τον εργαλειοποιήσεις, θα γίνει δύναμη.
Οι αρρώστιες θα σου τινάξουν δύναμη ψυχής. Εμαθα και την ανταποδοτικότητα της αγάπης. Αυτό το μαγικό! Σε σχέσεις επένδυσα μια ζωή. Είχα αυτή την τύχη αλλά και τη δυνατότητα. (Για τη δυνατότητα δεν είναι ώρα να μιλήσω… μεγάλο θέμα).
Περήφανη και αξιοπρεπής δεν θα ένοιωθα ήσυχα με μένα να εισπράξω περισσότερα από ό,τι έδωσα. Οι σχέσεις που κοπίασα ήρθαν… Σαν το θαλασσάκι… Εκεί στην άκρη… Έρχεται και φεύγει γλυκό θαλασσάκι… Ερχεται και φεύγει. Φεύγει κι έρχεται. Τόσο απλά. Η μια ψυχή με την άλλη. Έδωσα πήρα, πήρα κι έδωσα. Η μεγαλύτερη τιμή. Άρα επένδυσα σωστά. Αξιζε όλον τον κόπο του κόσμου!
Εχουν κόπο οι σχέσεις, τι τις πέρασες; Έσκαψες, φύτεψες καρπό, καλλιέργησες, αέρηδες ουυυυυυ, βροχές ουυυυυυ, αγιάζι ουυυυυυ, χαλάζι ουυυυ, στήριγμα με ξυλαράκια να σταθούν, αγωνία θα σταθούν; Ουυυυυ…..Αλλά….Τόσο ανάσα ωραία, αυτό το «αλλά!».
Αναγνώστες ολοκλήρωσα την τελευταία μου χημειοθεραπεία. Είμαι ένας παλιός νέος άνθρωπος. Κοίτα, που και το «παλιάνθρωπος» έχει μια γλύκα; Ευχαριστώ. (Με «ευχαριστώ» θα κλείνω κάθε κείμενό μου που θα αναφέρεται στην περιπέτεια της υγείας μου. Έτσι. Σαν χαιρετισμός σε όσους… Και ξέρουν οι «όσοι», ποιοι είναι. Σκέφτηκα μια σειρά κειμένων για τον καρκίνο μου. Έτσι σαν ένα χέρι, που απλώνεται σε κάποιον άλλον που δεν τον γνωρίζεις, αλλά θα ήθελα να του πω «Και τα πιο δυσάρεστα έχουν κάτι να σου πουν… Άκου τα! Να ξέρεις σε σκέφτομαι. Τώρα που ξέρω, σε σκέφτομαι και πιο πολύ»).
Της Ρέας Βιτάλη