Τα 13 γνωρίσματα ενός τοξικού γονιού που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν.

Όταν γίνεται κάποιος γονιός, το κυριότερο μέλημά του, είναι η ευτυχία και το υγιές μεγάλωμα του παιδιού του. Ακόμα όμως κι αν είσαι αφοσιωμένος απόλυτα σε αυτό, μπορείς να κάνεις άθελά σου, λάθη που μελλοντικά να εξελιχτούν σε μικρούς (ή μεγαλύτερους) ψυχικούς τραυματισμούς του παιδιού σου.

Δυστυχώς, υπάρχουν και εκείνοι που ξεπερνούν το επίπεδο του λάθους που γίνεται είτε από άγνοια είτε χωρίς πρόθεση και τότε μιλάμε για την τοξική πλευρά των γονιών.

Ασχέτως της πρόθεσης που έχει ο γονιός και του τι θέλει να πετύχει με την συμπεριφορά του, η τοξικότητά του είναι τέτοια, που προκαλεί τόσο έντονα ψυχικά προβλήματα στο παιδί του, που μελλοντικά τα κουβαλάει σαν τα πιο βαριά φορτία του.

Όταν κουβαλάς για χρόνια ένα φορτίο, ακόμα κι αν μοιάζει να μην είναι τόσο “βαρύ”, ο χρόνος το κάνει ασήκωτο για την ψυχή.

Εμείς, σας παρουσιάζουμε κάποιες από τις πιο συνηθισμένες τοξικές συμπεριφορές γονιών. Κι αν ψάξετε καλά μέσα σας, είτε από την πλευρά του παιδιού (κι ας μεγαλώσατε..) είτε από την πλευρά του γονιού, κάτι μπορεί να σας θυμίζουν!

1. Αποτυγχάνουν να κάνουν τα παιδιά να νιώσουν ασφάλεια και αυτοπεποίθηση

Κάποιοι, πιστεύουν πως δείχνοντας με σκληρότητα την αγάπη τους στο παιδί τους, τα προετοιμάζουν για να αντιμετωπίσουν τις μελλοντικές δυσκολίες της ζωής. Αν ήσασταν ο αποδέκτης μιας τέτοιας συμπεριφοράς, μπορεί να πιστέψατε κι όλας πως κάτι τέτοιο, σας έκανε καλό στην ζωή σας. Αν παρατηρήσετε όμως τώρα, την αδύναμη αντιμετώπισή σας σε κάθε τυχόν αποτυχία ή απόρριψη, θα διαπιστώσετε πως η άρνηση των γονιών σας να σας περιβάλλουν με άπλετη και χωρίς όρους αγάπη, η αδυναμία τους να σας κάνουν να νιώσετε ασφαλείς, είναι η ρίζα του προβλήματος που αντιμετωπίζετε σήμερα. Κάποιες φορές, η σκληρότητα μπορεί να είναι λύση. Αλλά δεν μπορεί να είναι ο μοναδικός τρόπος για να συμπεριφέρεστε στο παιδί σας.

2. Ασκούν διαρκώς κριτική

Είναι δεδομένο πως όλοι οι γονείς κάνουν κριτική στα παιδιά τους πού και πού. Και χωρίς αυτή την κριτική, πιθανότατα, δεν θα μαθαίναμε να κάνουμε κάποια πράγματα σωστά, ειδικά τα μικρά καθημερινά! Ένας τοξικός γονιός, φτάνει  στην υπερβολή, ασκώντας κριτική στο παιδί του για οτιδήποτε μπορεί να κάνει. Κάποιοι γονείς, θεωρούν πως έτσι, βοηθούν τα παιδιά τους να γίνονται αλάνθαστα. Στην πραγματικότητα, το μόνο που καταφέρνουν είναι να αναπτύσσουν στο παιδί τους μια εσωτερική φωνή που τα ακολουθεί ακόμα και στην ενήλικη ζωή τους και τα εμποδίζει να νιώσουν αποδοχή και ευτυχία.

3. Αποκτούν τους ίδιους στόχους με τα παιδιά τους

Έχετε δει ποτέ γονιό να αποκτά τα ίδια ενδιαφέρονται με το παιδί του; Πιθανότατα θα σκεφτείτε πόσο στοργικός είναι που ακολουθεί παντού το παιδί του και μοιράζεται τα χόμπι του! Το θέμα εδώ είναι πως τελικά το παιδί δεν μαθαίνει ποτέ να παλεύει μόνο του για να φτάσει στο στόχο του. Μαθαίνει να έχει πάντα ένα δεκανίκι, κι αυτό να είναι ο ίδιος του ο γονιός, με αποτέλεσμα όταν θα πρέπει να βρεθεί μόνο του και να παλέψει στην αρένα της ζωής, να είναι καταδικασμένο!

4. Δημιουργούν ενοχές στα παιδιά για να δικαιολογούν τις δικές τους απαράδεκτες συμπεριφορές

Μήπως μεγαλώσατε σε ένα περιβάλλον που πιστεύατε πως είναι δικαιολογημένη μια κακή συμπεριφορά των γονιών απέναντί σας; Ότι φταίτε εσείς γι’αυτό που εκείνοι εξωτερίκευαν πάνω σας; Οι τοξικοί γονείς, συνηθίζουν να διαστρεβλώνουν τα γεγονότα και να φέρνουν όλες τις καταστάσεις σύμφωνα με τις δικές τους ανάγκες. Κι αυτό, φέρνει το παιδί μπροστά από δυο επιλογές. Είτε να αποδεχτεί πως ο γονιός του κάνει λάθος, είτε να κατηγορήσει ενδόμυχα τον εαυτό του γι’αυτό που συμβαίνει. Και τα περισσότερα παιδιά, ακόμα και μεγαλώνοντας, επιλέγουν την δεύτερη λύση.

5. Απαιτούν την προσοχή των παιδιών τους

Οι γονείς πολλές φορές μπερδεύουν το ρόλο τους στην ζωή του παιδιού τους, με αποτέλεσμα να ζητάνε την προσοχή τους συνέχεια. Αυτό μπορεί να μοιάζει με μια προσπάθεια του γονιού να δεθεί με το παιδί του, όμως στην πραγματικότητα, δημιουργεί μια παρασιτική σχέση γονιού – παιδιού, με το παιδί να δίνει χρόνο και ενέργεια που θα μπορούσε να τα αφιερώνει αλλού. Ένα παιδί χρειάζεται χρόνο για εκπαίδευση, διάβασμα και παιχνίδι. Αλλιώς δεν μπορεί να μεγαλώσει με υγιή τρόπο. Κι ο γονιός θα πρέπει να μάθει να δίνει στο παιδί του χώρο και χρόνο για να αναπτυχθεί.

6. Χρησιμοποιούν τις ενοχές και τα υλικά αγαθά για να ελέγχουν τα παιδιά τους

Κάθε γονιός κάποια στιγμή έχει κάνει το παιδί του να νιώσει ενοχές. Και είναι λίγο πολύ αναμενόμενο. Όμως οι τοξικοί γονείς, αυτό το κάνουν κατ’ εξακολούθηση. Ακόμα χειρότερο, είναι όταν το συνδυάζουν με ακριβά ανταλλάγματα για να του ζητήσουν να ανταποδώσει την γενναιοδωρία τους. Και φυσικά χτίζουν μέσα στο παιδί σταδιακά το αίσθημα πως είναι “υποχρεωμένο” να μην χαλάσει το χατήρι του γονιού, γιατί εκείνος “έχει κάνει τόσα” γι’αυτό. Μια υγιής σχέση δεν μπορεί ποτέ να χτιστεί σε ανταλλάγματα και ψυχολογικούς εκβιασμούς.

7. Κάνουν χοντροκομμένα αστεία για το παιδί τους

Όλοι κάποια στιγμή πειράζουμε τα παιδιά μας, αλλά αυτά, είναι πραγματικά αστεία. Καλοπροαίρετα και ειλικρινή αστεία. Όταν όμως αυτό το παρακάνουν οι γονείς, τότε γίνεται πρόβλημα. Και δεν γίνεται πρόβλημα μόνο στην παιδική ηλικία, αλλά και στην συνέχεια, γιατί θα μάθει έτσι το παιδί σαν ενήλικος, να ανέχεται αστεία προσβλητικά εις βάρος του. Είναι μια συμπεριφορά που μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και ανασφάλεια, ακόμα και στο να γίνει θύμα bulling.

8. Τιμωρούν τα παιδιά τους με το να μην τους μιλάνε

Μπορεί όταν είναι ο γονιός θυμωμένος να είναι δύσκολο να εκφραστεί, όμως το να τιμωρεί το παιδί του με το να μην του μιλάει και να το αποκλείει από κάθε επικοινωνία μαζί του, είναι ένα από τα σοβαρότερα λάθη. Είναι μια παθητική στάση που πληγώνει ανεπανόρθωτα το παιδί και το κάνει να προσπαθεί απεγνωσμένα να διορθώσει αυτή την κατάσταση ακόμα κι αν δεν έχει κάνει τίποτε λάθος. Αν ο γονιός βρίσκεται σε τόσο έξαλλη κατάσταση, μπορεί απλά να ζητήσει χρόνο από το παιδί μέχρι να μπορούν να κάνουν μια ήρεμη συζήτηση.

9. Προκαλούν φόβο στα παιδιά τους ακόμα και όταν έχουν πια μεγαλώσει

Ο σεβασμός και ο φόβος, είναι δυο έννοιες που κανονικά δεν θα έπρεπε να υπάρχουν στην ίδια πρόταση. Αντίθετα η αγάπη, η φροντίδα, η υποστήριξη, είναι αυτά που θα δημιουργήσουν το σεβασμό στο παιδί για το γονιό του. Η πειθαρχία για πολλούς γονείς είναι μια πολύ παρεξηγημένη έννοια και μπορεί να γίνει καταστροφική τόσο για το παιδί όσο και για τον μετέπειτα ενήλικα. Τα παιδιά δεν θα έπρεπε ποτέ να σέβονται επειδή φοβούνται την όποια σωματική, λεκτική ή ψυχολογική βία τους ασκείται.

10. Βάζουν πρώτα τα δικά τους συναισθήματα

Μια από τις πλέον ξεπερασμένες απόψεις για την σχέση γονιού – παιδιού, είναι πως τα αισθήματα του γονιού προηγούνται. Ακόμα κι αν η τελική απόφαση παίρνεται από τους γονείς, ακόμα κι αν τα κριτήρια τα θέτουν εκείνοι, από το τι θα μαγειρέψουν στο σπίτι μέχρι το πού θα πάνε διακοπές, θα έπρεπε να λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψιν η άποψη των παιδιών. Τα συναισθήματά τους, οι ανάγκες τους, οι αντιρρήσεις τους, θα έπρεπε να είναι αντικείμενο σοβαρής σκέψης για τους γονείς.

11. Δεν θέτουν όρια στα παιδιά τους

Οι γονείς μπορεί να δικαιολογούν πολλές συμπεριφορές στα παιδιά τους, κι είναι λογικό πολλές φορές. Όμως δεν είναι δυνατόν να μην βάζουν κανόνες συμπεριφοράς και όρια μέσα στα οποία θα πρέπει να λειτουργούν τα παιδιά. Το να αφήνουν εντελώς ελεύθερα τα παιδιά τους πέρα από προβληματική συμπεριφορά στο κοινωνικό σύνολο, δημιουργεί και μια λανθάνουσα αντιμετώπιση της ζωής καθώς μεγαλώνουν, θεωρώντας πως ο κόσμος τους ανήκει και κανείς δεν θα έπρεπε να είναι εμπόδιο σε αυτά.

12. Δεν επιτρέπουν στα παιδιά να εκφράζουν αρνητικά συναισθήματα

Υπάρχουν γονείς που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα παιδιά τους όταν αυτά είναι θλιμμένα, απογοητευμένα ή στεναχωρημένα. Δεν τα αφήνουν να εκφραστούν και να εκδηλώσουν ελεύθερα τα συναισθήματά τους ακριβώς επειδή δεν ξέρουν πώς να τα χειριστούν και πώς να τα βοηθήσουν. Όταν όμως δεν αφήνεις το παιδί να εκφράσει όλη τη γκάμα των συναισθημάτων του, το οδηγείς να κρύβει κάποια, να τα θάβει καλά μέσα του και αυτό μπορεί να εξελιχθεί σε μελαγχολία ακόμα και κατάθλιψη.

13. Κάνουν τα παιδιά τους υπεύθυνα για την ευτυχία τους

Όταν ένας γονιός περνάει όλο του το χρόνο τονίζοντας στο παιδί του πόσα πολλά άφησε πίσω του για να το μεγαλώσει, πόσα όνειρα εγκατέλειψε για να το στηρίξει και τελικά να του ζητάει να ικανοποιήσει όλα εκείνα που αυτός δεν έκανε, το παιδί θα ζήσει τη ζωή του γονιού κι όχι την δική του. Το παιδί θα ζήσει τα όνειρα, τις προσδοκίες και τις φιλοδοξίες του γονιού και μπορεί να μην μάθε ποτέ πραγματικά ποια ήταν τα δικά του όνειρα, οι δικές του φιλοδοξίες και οι δικές του προσδοκίες. Και ο γονιός μπορεί να γίνει ευτυχισμένος. Το παιδί όμως, δεν θα γίνει ποτέ.

Καμιά φορά, πιστεύουμε πως η αγάπη αρκεί. Η αλήθεια είναι πως η αγάπη, είναι η βάση. Για να γίνει όμως γερό το οικοδόμημα που λέγεται παιδί, θέλει και πολλά άλλα υλικά. Και δουλειά του γονιού, είναι να χτίσει όλο το οικοδόμημα. Να μην μείνει μόνο στη βάση.