Να σε νοιάζει ο εαυτός σου, όχι τι θα πουν οι άλλοι!

Τι περιμένει ο κόσμος από μένα; Πόσο με επηρεάζει αυτό; Πόσο πιο υγιής μπορώ να γίνω αν αρχίσω να τον γράφω στα τέτοια μου και λίγο; Αυτά και άλλα πολλά θα απαντήσουμε σήμερα, εσείς κι εγώ.

Ένας από τους μεγαλύτερους προβληματισμούς που μας απασχολεί από πολύ, πολύ νωρίς είναι η γνώμη των άλλων. Τι θα πει ο κόσμος, πώς θα αντιδράσει το περιβάλλον μας σε κάτι που λέμε, νιώθουμε ή κάνουμε, τι περιμένουν στην τελική οι άλλοι από μας. Η αποδοχή του κόσμου είναι ένα φυσικό ναρκωτικό. Την αποζητάμε σαν αφιονισμένοι και χάνουμε τα λογικά μας όταν αισθανόμαστε ότι κάτι που κάνουμε ή εκφράζουμε δεν γίνεται αποδεκτό με επιδοκιμασίες ή likes, shares, subscribes, λιποθυμίες και αλαλαγμούς θαυμασμού (μην το πάρετε τοις μετρητοίς αυτό και δε μου κάνετε likes, ε). Για να πάρουμε, λοιπόν, την αποδοχή αυτή, θεωρητικά πρέπει να ικανοποιούμε κάτι άλλο -την προσδοκία των άλλων. Τι περιμένουν οι άλλοι από μας; Να είμαστε καλοί, σωστοί, ηθικοί, τίμιοι, εργατικοί, δίκαιοι…

Η λίστα δεν τελειώνει ποτέ. Αλλά για μισό λεπτό! Αν καθίσουμε να σκεφτούμε λίγο σοβαρά, τι είναι αυτό που περιμένουν οι άλλοι από μας, θα βρεθούμε μπροστά σε ένα πολύ περίεργο δίλημμα: είναι η προσδοκία του άλλου από μένα κάτι αληθινό, με ισχύ και επιρροή πάνω μου; Ή μήπως είναι κάτι που εγώ κατασκευάζω μέσα στο μυαλό μου, με την πεποίθηση ότι αυτό περιμένει ο κόσμος από μένα; Η προσδοκία των άλλων είναι ακόμα και ως πρόταση άστοχη. Πρώτα απ’ όλα, δεν υπάρχει ένας ομαδικός νους ο οποίος να γεννάει ομότιμα και ταυτόχρονα κάποια προσδοκία (εκτός αν μιλάμε για τίποτα θειές/γιαγιάδες/συννυφάδεςς, οι οποίες με την πάροδο του χρόνου έχουν δημιουργήσει ένα συλλογικό οπισθοδρομικό ασυνείδητο με σχετικά χαοτική σκέψη, βολικά προσανατολισμένη στο: «Ουυυ τι θα πει ο κόσμος, σιξ χαντρεντ σιξτυ σιξ! Ουυυυ!»). Εύλογα, λοιπόν, δεν μπορούμε να πούμε ότι ο κόσμος περιμένει κάτι από μας, αν σκεφτούμε ότι απαρτίζεται από πολλά, πολλά άτομα, το καθένα απ’ τα οποία μπορεί να προσδοκά το μακρύ του και το κοντό του.

Thanks, but no thanks. Επίσης, το να βασιζόμαστε στην πλασματική προσδοκία των άλλων (δηλαδή δύο ή τριών ανθρώπων που τυχαίνει εκείνη τη στιγμή να συμφωνούν ότι «ξέρουν καλύτερα από σένα, για σένα») είναι ο πιο εύκολος τρόπος να αποφύγουμε την ευθύνη της δικής μας απόφασης. Αποποιούμαι της ευθύνης, αποποιούμαι των συνεπειών, είμαι ευτυχισμένος εδώ που είμαι επειδή κάνω αυτό που ο κόσμος περιμένει να κάνω… Μμμ, μπα. Δεν πάει έτσι, αδερφέ. Ο κόσμος εν γένει… χέστηκε για το τι κάνεις, και, η πλάκα είναι ότι ακόμα κι αν ικανοποιήσεις την προσδοκία κάποιου, πάντα θα υπάρχει κάποιος άλλος που θα σε κρίνει.

Πιο σημαντικό είναι μεταξύ μας, να έχεις τη βεβαιότητα και τη σιγουριά των πράξεών σου, παρά τις ευλογίες του θείου, της γιαγιάς του μπατζανάκη του αδερφού του ταχυδρόμου, της μάνας-κουράγιο ή (ακόμα χειρότερα) του εκάστοτε παπά. Επειδή όμως είμαστε περιοδικό για τις σχέσεις, κι επειδή σήμερα δεν τις έπιασα σχεδόν καθόλου, ας κάνω λίγο χάζι και με το θέμα του τι περιμένει ο άλλος από μένα (ή τι νομίζω εγώ ότι περιμένει) πριν, μετά ή και κατά τη διάρκεια μίας σχέσης. Αν πριν κάνω το οτιδήποτε με κάποιον θεωρώ ότι περιμένει εκείνος/η από μένα να κάνω κάποια κίνηση, τότε -wait for it– μπαμ! Το άκυρο θα έρθει πανηγυρικά, συνοδευμένο από τύψεις και μία φρικτή αίσθηση ανημποριάς και ανεπάρκειας. Δε με νοιάζει τι μπορεί να περιμένει ο άλλος από μένα. Αν γουστάρω, χώνομαι! Γκεγκε; Επειδή πολύ το ακούω τώρα τελευταία το «Αχ, τι μπορεί να θέλει, πώς μπορεί να με θέλει, τι περιμένει πια από μένα, γιατί φέρεται έτσι, κλπ κλπ κλπ».

Αν δεν τολμήσεις, δε θα μάθεις. Τέλος. Δε σ’ αρέσει αυτό; Κάτσε να προσπαθείς να ικανοποιήσεις προσδοκίες που μπορεί να μην υπάρχουν καν. Ε, μααα. Κατά τη διάρκεια μίας σχέσης, δε λέω, θα τον μάθεις τον άλλον. Θα καταλάβεις τα χούγια του, τις συνήθειες και τις παραξενιές του. Θα αρχίσεις κάποια στιγμή να καταλαβαίνεις τι περιμένει από σένα. Τι μπορεί να είναι αυτό; Συνέπεια στη σκέψη και τη συμπεριφορά, κατανόηση και αποδοχή. Κι αν δεις ότι αρχίζει να περιμένει πολλά (αλλά να μη σου λέει τι περιμένει και μετά να τσακώνεστε επειδή δεν ικανοποιείς κάποια προσδοκία)… Ε, από δω παν κι άλλοι! Δε χάθηκε κι ο κόσμος. Τέλος, αν μία ιστορία τελειώσει, δεν υπάρχει λόγος να διατηρείς προσδοκίες απ’ τον άλλον, και φυσικά δεν είσαι υποχρεωμένος να ικανοποιείς και τις δικές του. Τώρα, αν από την καλή σου την καρδιά θεωρείς ότι περνάει απ’ το χέρι σου να κάνεις κάτι που σου ζητάει ο/η πρώην. Τότε ή είσαι πολύ ασφαλής με τα όριά σου και το χαρακτήρα σου, ή είσαι άξιος/α της μοίρας σου. Διάλεξε και πάρε.

Καταλήγοντας, την προσδοκία των άλλων ουσιαστικά την κατασκευάζουμε εμείς, επειδή πολλές φορές δε μπορούμε να επικυρώσουμε τις δικές μας προσδοκίες κι επιθυμίες. Καλό είναι να αναγνωρίσουμε τι είναι αυτό που εμείς περιμένουμε απ’ τον εαυτό μας, παρά να βασιστούμε σε αυτό που πιστεύουμε ότι προσδοκούν «οι άλλοι». Till next time… Σπύρος Θεοδώρου