Μερικές φορές η απομάκρυνση είναι η μόνη λύση

Αλήθεια, οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν γίνει τόσο δύσκολες στις μέρες μας, όσο συνηθίζουμε βολικά να λέμε; Ή μήπως πάντα έτσι ήταν; Κι αν όχι, τι άλλαξε; Μήπως οι σχέσεις είναι δύσκολες εδώ, ενώ αλλού οι άνθρωποι ως επί το πλείστον προσπαθούν να νιώθουν τα συναισθήματα των άλλων, αποφεύγοντας όσο μπορούν να τους πληγώσουν;

Ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή. Κάτσε αναπαυτικά να κάνουμε μια ενδοσκόπηση. Κι ας μη σου αρέσει. Θα καταλάβεις μετά το γιατί.

Ακούμε συνεχώς (κι ίσως να ανήκουμε κι εμείς σ’ αυτούς) τους ανθρώπους να παραπονιούνται για το πόσο έχουν πληγωθεί απ’ τους άλλους και πόσο επιφανειακές έχουν γίνει πια οι σχέσεις. Όχι μόνο οι εpωτικές αλλά κι οι φιλικές. Προκύπτει, όμως, εδώ ένα παράδοξο: Πώς γίνεται όλοι οι άνθρωποι να ‘ναι αυτοί που δίνουν και που πληγώνονται; Αυτοί που παίρνουν και που πληγώνουν τι απέγιναν; Πού είναι οι θύτες; Πώς γίνεται να έχουμε γεμίσει μονάχα θύματα, αφού ο ένας δεν υπάρχει χωρίς τον άλλο;

Μήπως αυτοί που πληγώνουν είναι κι αυτοί που δεν παραπονιούνται; Μήπως κι εσύ έχεις κάποτε πληγώσει, αλλά αυτό το αμελείς, το προσπερνάς, το διαγράφεις, σαν να μη συνέβη, γιατί ο πόνος που νιώθεις όταν σε πληγώνουν είναι πάντα σημαντικότερος από ‘κείνον που προσφέρεις εσύ όταν πληγώνεις;

Ο εγωισμός είναι ύπουλο στοιχείο του εαυτού μας. Θολώνει την ορθή κι αντικειμενική κρίση μας, μας κάνει παρτάκηδες, εγωκεντρικούς. Όταν μας πληγώνουν και πονάμε, αυτομάτως μεγεθύνουμε τα συναισθήματά μας. Κάτι που δε συμβαίνει αν αντιστρέψουμε τους ρόλους. Αν γίνουμε εμείς οι θύτες, εντάξει, δεν έγινε και τίποτα, θα είχαμε τους λόγους μας.

Κι αφού μπήκαμε έστω στο ελάχιστο σε σκέψεις περί ευθυνών, ας συνεχίσουμε την κουβέντα μας για τους ανθρώπους που επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις σε μας.

Ξέρεις, έχεις ακούσει πολλάκις ότι σε μία σχέση απαιτείται να υπάρχει συμβιβασμός και απ’ τις δύο μεριές. Κι οι δύο θα πρέπει να κάνουν πίσω. Αφού υπάρχουν διαφορετικοί χαρακτήρες και κανείς δεν είναι ίδιος με τον άλλο, κάποιος –μ’ αυτόν τον «κάποιο» κάθε φορά να αλλάζει– θα πρέπει να συμμορφώνεται στις επιθυμίες και τις ανάγκες του άλλου. Έτσι πίστευα κι εγώ για χρόνια! Το ενστερνίστηκα και πορευόμουν μ’ αυτό. Κι όμως. Εδώ υπάρχει μία μεγάλη παγίδα, που μεγαλώνοντας ευτυχώς την ανακαλύπτουμε.

Ποτέ μη μείνεις σε μία σχέση –είτε εpωτική, είτε φιλική, είτε ακόμα και συναδελφική– όταν ο συμβιβασμός που δέχεσαι να κάνεις για να τη συντηρήσεις αισθάνεσαι πως σε καταπιέζει, σε αλλάζει, σε γεμίζει αμφιβολίες, σε κάνει να χάνεις εσένα. Όσο κι αν υπερπροσπαθείς να πνίξεις μέσα σου τα αρνητικά συναισθήματα που σου προκάλεσε αυτή σου η υποχώρηση, στο τέλος εκείνα θα καταφέρουν να πνίξουν εσένα.

Όταν, για παράδειγμα, η σχέση σου προσπαθεί να σε πείσει πως δε υπάρχει τίποτα το μεμπτό στο να μιλάει και να φλερτάρει με άλλους κι αρνείται να δεχθεί πως εσένα αυτό σ’ ενοχλεί και σε υποβιβάζει, όταν ο –και καλά– άνθρωπός σου σού λέει ψέματα, όταν προσπαθεί να σε αλλάξει, κάνοντάς σε να μοιάζεις στα δικά του καλούπια, όχι, δε φταις πουθενά αν αρνείσαι να ακολουθήσεις τους κανόνες του. Αν οι πράξεις των φίλων σου αισθάνεσαι πως σε εκθέτουν, αν διαρκώς ακολουθείς τις προτάσεις τους για να μην τους κακοκαρδίσεις κι αν μόλις παραπονεθείς για αδιαφορία, σου μιλούν για εγωισμούς, αν μαζί τους αισθάνεσαι περισσότερο άσχημα παρά ασφαλής, δεν ευθύνεσαι εσύ. Αν το δήθεν κολλητάρι σου σε ζηλεύει, αν δε δείχνει να χαίρεται με τη χαρά σου, δεν είσαι υποχρεωμένος να το προσπεράσεις. Μην καταπιέζεις τον εαυτό σου για να χωρέσεις στα κουτάκια τους, σπάσ’ τα κι απόδρασε!

Γιατί σε υγιείς σχέσεις ακόμα κι όταν γίνονται συμβιβασμοί, δεν το καταλαβαίνεις, δεν τους φέρεις βαρέως, δε σε περιορίζουν. Μπορεί να συμβιβάζεσαι με κάποια πράγματα και να μην το αντιλαμβάνεσαι καν. Γιατί το κάνεις επειδή το θέλεις. Κι όχι επειδή σου επιβάλλεται έμμεσα ή άμεσα απ’ τον άλλον. Γιατί αντίστοιχα κι ο άλλος κάνει βήματα προς τη δική σου πλευρά. Μάθε να ακούς εσένα, τις δικές σου επιθυμίες. Σταμάτα να υπακούς στα «πρέπει», στα σωστά και στα λάθος. Μέσα σου είναι το σωστό. Και στο δείχνει ο ίδιος σου ο εαυτός. Μείνε εκεί που νιώθεις καλά.

Αν δεν αισθάνεσαι καλά, αν καταπιέζεσαι, αν η οποιαδήποτε συναναστροφή σου σε κάνει να νιώθεις σαν κάτι να σε σφίγγει, αν δεν αισθάνεσαι χαρά κι ηρεμία μέσα σ’ όλον αυτόν τον συμβιβασμό, τότε φύγε.

Φύγε από ό,τι σε κάνει να νιώθεις πως ψαλιδίζεις τον εαυτό σου. Σταμάτα να σκέφτεσαι διαρκώς τους άλλους, μην τους ξεβολέψεις, μην τους χαλάσεις το χατίρι, μην τους πεις «όχι» και τους χάσεις. Καιρός να σκεφτείς τον άνθρωπο που θα ζήσεις για όλη σου τη ζωή μαζί του, τον εαυτό σου!

Συντάκτης: Βάγια-Γιούλη Κιτσικούδη
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη