Η ιστορία του ΟΚ – Ο εφευρέτης και οι οπαδοί μιας φράσης που έγινε παγκόσμια

Πολλοί υποστηρίζουν ότι το ΟΚ έχει ελληνική “προέλευση”. Ποια είναι όμως η αλήθεια;

Η αγγλική έκφραση okay ή ΟΚ/Ο.Κ. (σπανίως οκέι) σημαίνει, κατά κανόνα, «εντάξει» και αποτελεί χαρακτηριστικό αμερικανισμό, που χρησιμοποιείται συνήθως για να δηλώσει αποδοχή ή συμφωνία.

Πολλές φορές χρησιμοποιείται απλώς ως συνομιλιακό εκφώνημα ή για να δηλώσει ότι η ποιότητα ενός αντικειμένου είναι ικανοποιητική. Χρησιμοποιείται πολύ συχνά στην αγγλική γλώσσα, αλλά έχει πλέον ενσωματωθεί σε διάφορες γλώσσες ως λεξικό δάνειο.

Η χρονική στιγμή κατά την οποία εμφανίστηκε η έκφραση προσδιορίστηκε από πρόσφατες έρευνες, αν και δεν είναι ακόμη δυνατόν να εκφραστεί κατηγορηματική γνώμη.

Με βάση τις πηγές το ακρωνύμιο O.K. πρωτοαπαντά στην εφημερίδα Morning Post (Βοστώνη) στο φύλλο τής 23ης Μαρτίου 1839, όπου εξηγείται ως o.k.: all correct «όλα εντάξει».

Τα κείμενα εκείνης της εποχής εμφανίζουν τάση να παρουσιάζονται κοινόλεκτες φράσεις με τη μορφή παρηλλαγμένων ακρωνυμίων. Επί παραδείγματι, η φράση all right συναντάται ως O.W. (περιπαικτική παραλλαγή: oll wright) και η φράση no go, συνήθης εκείνη την εποχή, απαντά ως K.G. (περιπαικτική παραλλαγή: know go). Σε αυτό το πλαίσιο ερμηνεύεται ο αμερικανισμός Ο.Κ.

Η παραπάνω εκδοχή υποστηρίζεται από τα στοιχεία τού δημοσιογραφικού λόγου τής εποχής, έχει δε ισχυρότερη βάση από άλλες προτάσεις. Ανεξάρτητα από την αρχική προέλευση, η διάδοση του O.K. οφείλει πολλά στον υποψήφιο πρόεδρο των Η.Π.Α. Martin van Buren, απώτερης ολλανδικής καταγωγής, τον οποίο οι υποστηρικτές του συνήθιζαν να αποκαλούν (το 1840) Old Kinderhook και ίδρυσαν λέσχη οπαδών του με την επωνυμία O.K. Club, ώστε να συμπέσει με την ήδη γνωστή φράση oll korrect.

Το σύνθημα της εκστρατείας του ήταν «Old Kinderhook is O. K.» και οι αφίσες απεικόνιζαν ένα πρόσωπο που έκανε την χειρονομία ΟΚ. Σύμφωνα με άλλη θεωρία, ο 7ος πρόεδρος των ΗΠΑ Άντριου Τζάκσον χρησιμοποιούσε αυτή την κίνηση στο τέλος κάθε απόφασής του. Συχνά έγραφε «All correct» ή απλά την σύντμηση ΟΚ.

Έχουν γίνει επίσης προσπάθειες να αποδοθεί ελληνική καταγωγή στο Ο.Κ. και να ετυμολογηθεί από τη φράση όλα καλά. Συνιστούν όμως παρετυμολογία, δηλαδή εικασία που βασίζεται σε εξωτερικές ομοιότητες χωρίς αποδείξεις από τη γλωσσική ιστορία. To ίδιο ισχύει και για εκδοχές που αποδίδουν στη φράση λατινική, γαλλική, φινλανδική, σουηδική, ακόμη και ινδιάνικη αρχή.