«Η υιοθεσία είναι η ύψιστη πράξη αγάπης.»
Η τεκνοποίηση, ως στόχος του ανθρώπου ανά τους αιώνες, αποτελεί αγαθό, μεγάλη αξία. Συμβολίζει τη συνέχειά μας, τη δημιουργία, την επιβίωση του είδους μας.
Πολλές φορές, η φύση αποφασίζει να μη χαρίσει το δώρο ενός φυσικού απογόνου. Η γονεϊκότητα αποτελεί δικαίωμα αναφαίρετο για τον καθένα μας.
Έτσι, τα ζευγάρια της σύγχρονης εποχής καταφεύγουν σε λύσεις εξωσωματικής ή τεχνητής γονιμοποίησης. Μια διαδικασία ελπιδοφόρα αλλά κι αρκετά επώδυνη, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά, για το ζευγάρι. Ορμονοθεραπείες-επίθεση για το γυναικείο σώμα, άγχος, προσδοκία, νεύρα, υπομονή, επιμονή και πολλές φορές απογοήτευση.
Επόμενος μεγαλεπήβολος στόχος ενός ζευγαριού που επιθυμεί ένα παιδί είναι η υιοθεσία. Ορίζεται ως εκείνη η νομική πράξη όπου ένα παιδί-ανήλικο, και πάνω από 3 μηνών, που δεν μπορεί να ζήσει στη φυσική του οικογένεια, εντάσσεται ως μόνιμο κι αμετάκλητο μιας άλλης οικογένειας. Το υιοθετημένο παιδί έχει τα ίδια δικαιώματα στη θετή του οικογένεια όπως θα είχε στην φυσική, και οι θετοί γονείς έχουν τις ίδιες υποχρεώσεις που θα είχαν στα βιολογικά τους τέκνα.
Ένα ζευγάρι μπορεί να υιοθετήσει ένα παιδί με τρεις τρόπους:
Ιδιωτικά: απευθείας μέσω κάποιας άλλης οικογένειας ή μεμονωμένου προσώπου που συναινεί να δοθεί το βιολογικό του τέκνο.
Υιοθεσία από ίδρυμα: Η πιο συνηθισμένη τακτική υιοθεσίας όπου το ζευγάρι απευθύνεται σε κάποιο ίδρυμα ανηλίκων.
Διακρατική υιοθεσία: υιοθεσία ενός παιδιού από το εξωτερικό, συνήθως από ταραγμένες περιοχές όπου πολλά παιδιά βρίσκονται χωρίς οικογένεια υπο την επιμέλεια παγκόσμιων οργανισμών.
Στην Ελλάδα, μέχρι πριν 20 έτη, η πράξη υιοθεσίας ήταν ένα γεγονός ταμπού για τον κοινωνικό περίγυρο που γίνονταν μʾ άκρα μυστικότητα.
Οι πρακτικές υιοθεσίας ήταν πολλές φορές εκτός νομικού πλαισίου με αποτέλεσμα να έχουμε όλα αυτά τα κρούσματα παράνομου εμπορίου βρεφών από κλινικές και ιδρύματα.
Πώς κατάφερε πάλι ο άνθρωπος με φόντο το κέρδος να αλλοιώσει τον χαρακτήρα μιας τόσο όμορφης πράξης αγάπης και προσδοκίας!
Σήμερα, μετά από πολύ μεγάλο αγώνα πολλών επιστημονικών φορέων, τα πράγματα στην υιοθεσία παιδιών είναι λιγότερα περίπλοκα και πλέον διαφανή.
Η αλήθεια είναι πως ενώ ως πράξη πρέπει να έχει ως βασικό και μόνο κίνητρο την απεριόριστη αγάπη, δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι περιλαμβάνει πολύπλοκες καταστάσεις τόσο συναισθηματικά όσο και κοινωνικά, για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Οι νέοι γονείς έχουν να αντιμετωπίσουν την πρόκληση του ερχομού ενός νέου μέλους στην οικογένεια. Ενός παιδιού μʾ απεριόριστες ψυχοσωματικές ανάγκες, πληγές ίσως απʾ το παρελθόν, που πρέπει να επουλωθούν και άγχος προσαρμογής στη νέα κατάσταση.
Απʾ την άλλη, αναδύονται ποικίλα ζητήματα διαπροσωπικά ανάμεσα στο ζευγάρι αλλά και στον κοινωνικό περίγυρο. Στα λίγο μεγαλύτερα παιδιά που αντιλαμβάνονται πλήρως την μετάβαση στη νέα οικογένεια τίθεται πάντα το θέμα της «κανονικότητας».
Πολλές φορές τα παιδιά αισθάνονται, ως πόθο κυρίως, ότι αν ζούσαν με την «κανονική» τους οικογένεια, τα πράγματα θα ήταν καλύτερα. Άλλες φορές και οι θετοί γονείς βιώνουν τόσο έντονα την αναστάτωση για το αν θα τα καταφέρουν ως γονείς, ή ότι τα πράγματα δεν είναι όπως τα ονειρεύονταν.
Ο ρόλος του γονέα δεν αποτελεί βόλτα στο λιβάδι. Είναι ένας δρόμος δύσβατος με πολλές προσωπικές ανακαλύψεις -κυρίως των ορίων μας-με κόπο και καθημερινό αγώνα για να δομήσεις μια προσωπικότητα, άξια να σταθεί κάποια στιγμή μόνη της. Ο θετός γονέας μάλιστα καλείται νʾ αποδείξει επί δύο την ικανότητά του αυτή, μιας κι ο ρόλος αυτός δεν του χαρίστηκε.
Όταν ένα ζευγάρι αποφασίζει νʾ αποκτήσει παιδιά χρειάζεται ωριμότητα και προσωπική ολοκλήρωση. Δε μας ολοκληρώνουν τα παιδιά μας, είναι λάθος αυτή η πεποίθηση.
Είναι πρωτίστως σημαντικό ο γονέας να είναι μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα, για να μπορέσει νʾ αναπτύξει και να στηρίξει μια σταθερή και υγιή σχέση με τον απόγονό του. Μια σχέση που θα δημιουργεί εκείνες τις προϋποθέσεις για ασφαλές μεγάλωμα, εξέλιξη των ικανοτήτων του παιδιού, προώθηση των ταλέντων του, τροφοδότηση της κοινωνικότητάς του και της αυτοπεποίθησης του. Ό,τι κάνει δηλαδή οποιοσδήποτε αναλαμβάνει συνειδητά την ευθύνη νʾ αναθρέψει ένα τέκνο.
Το επιπλέον που καλείται να κάνει ο θετός γονέας είναι να μεγαλώσει το παιδί του με την αλήθεια ότι δεν είναι φυσικός απόγονός του. Είναι πάρα πολύ σημαντικό το παιδί να μεγαλώνει κι από πολύ μικρή ηλικία να αρχίσει να καλλιεργείται η αλήθεια της προσωπικής του ιστορίας.
Τα παιδιά μεγαλώνοντας ρωτούν, συγκρίνουν έχουν απορίες που αργά ή γρήγορα θα φέρουν το γονέα σε δύσκολη θέση, και πιστέψτε το αυτό, καμιά παραπλανητική ιστορία που θα σκαρφιστείτε δεν καλύπτει την ψυχή του υιοθετημένου παιδιού. Γιατί στο πολύ βάθος γνωρίζει, απλά δεν μπορεί να εξηγήσει.
Η αλήθεια μʾ απλά λόγια απʾ την πρώιμη παιδική ηλικία είναι η μόνη λύση που θα φέρει εμπιστοσύνη στις σχέσεις γονέων-παιδιού. Πολλοί γονείς από φόβο μη φύγει το παιδί τους μεγαλώνοντας και τους απορρίψει, το κρύβουν. Πόσο μεγάλο τραύμα προετοιμάζουν για την ψυχή του παιδιού τους! Κανένας δεν τραυματίστηκε απʾ την ειλικρίνεια, από το ψέμα όμως;
Η υιοθεσία δεν είναι ταμπού! Είναι πράξη αγάπης και μεγαλοκαρδίας! Με σωστή καθοδήγηση από ειδικούς, κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους, η οικογένεια μπορεί να προσπελάσει το «εμπόδιο» του φόβου απόρριψης και να μεγαλώσει το παιδί της με τρυφερότητα και ειλικρίνεια. Πόση μεγαλοσύνη κρύβει όταν λες στο παιδί σου:
«Μπορεί να μην είσαι παιδάκι της κοιλιάς μου, αλλά είσαι παιδάκι της καρδιάς μου».