Αριστοτέλης: Πίσω από κάθε πόνο σου στέκει ένα λάθος σου

«Πίσω από κάθε πόνο σου στέκει ένα λάθος σου…» είπε κάποτε ο Αριστοτέλης. Μια φράση που διάβασα στο βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη: «Ο παλιάτσος και η Άνιμα».

Αναρωτιέμαι πόσοι από εμάς παραδεχόμαστε πως για ό,τι μας πληγώνει, εμείς έχουμε την ευθύνη.

Κάποιοι θεωρούν πως η μοίρα μας, καθορίζει όλα όσα συμβαίνουν στη ζωή μας και πως εμείς δεν μπορούμε να αποτρέψουμε τίποτα.

Άλλοι, έχουν κάνει βίωμα και τρόπο σκέψης ότι κρατούν τη ζωή στα χέρια τους και πως πίσω από κάθετι που μας πονά, κρύβεται μια λανθασμένη μας κίνηση.

Άραγε, πώς μπορεί να γνωρίζει κάποιος εκ των προτέρων ότι μια κίνηση του δεν ήταν η σωστή; Και αν ήξερε, τότε δεν θα έκανε κάποια άλλη επιλογή;

Δεν είναι η πρώτη φορά που διαβάζω κάποια πολύτιμη σκέψη μίας από τις σημαντικότερες μορφές της φιλοσοφικής σκέψης του αρχαίου κόσμου, ενός από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους όλων των εποχών. Του Αριστοτέλη.

“Ο Αριστοτέλης υπήρξε ο πρώτος γνήσιος επιστήμονας στην ιστορία… και κάθε κατοπινός επιστήμονας του οφείλει κάτι” γράφει η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα για εκείνον.

Η διδασκαλία του διαπερνούσε τη δυτική φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη μέχρι και την Επιστημονική Επανάσταση του 17ου αιώνα. Στα 17 του χρόνια εισέρχεται στην Ακαδημία του Πλάτωνα, στην Αθήνα, όπου παραμένει για 20 χρόνια.

Εκεί συνδέεται τόσο με τον Πλάτωνα, τον Εύδοξο, τον Ξενοκράτη και άλλους στοχαστές.Τα έργα του αναφέρονται σε πολλές επιστήμες. Ανάμεσά τους φυσική, βιολογία, ζωολογία, μεταφυσική, λογική, ηθική, ποίηση, θέατρο, μουσική, ρητορική, πολιτική. Η περίοδος της ωριμότητας αρχίζει με τις βιολογικές έρευνες και τα συμπεράσματά του είναι η πρώτη συστηματοποίηση των βιολογικών φαινομένων στην Ευρώπη. Η σκέψη και οι διδασκαλίες του Αριστοτέλη, έχουν μεγάλη επιρροή στη φιλοσοφική, θεολογική και επιστημονική σκέψη έως και μετά τον Μεσαίωνα.

Μετά τον θάνατο του Πλάτωνα, φεύγει από την Αθήνα και αναλαμβάνει το 343 π.Χ./42 τη διδασκαλία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ως διδάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Αριστοτέλης, αποκτά διάφορες ευκαιρίες και αφθονία προμηθειών. Ιδρύει μια βιβλιοθήκη στο Λύκειο, η οποία γίνεται αρωγός στην παραγωγή εκατοντάδων έργων του. Το γεγονός ότι υπήρξε μαθητής του Πλάτωνα, τον οδηγεί στις απόψεις του πλατωνισμού. Ωστόσο, μετά τον θάνατο του Πλάτωνα, οδηγείται περισσότερο, σε εμπειρικές μελέτες και μετατοπίζεται από τον πλατωνισμό στον εμπειρισμό. Θεωρεί ότι οι ιδέες και οι γνώσεις όλων των λαών βασίζονται στην αντίληψη.

Το έργο του είναι τεράστιο (400 βιβλία, κυρίως σε μορφή διαλόγων). Από αυτά έχουν σωθεί 47 βιβλία και μερικά αποσπάσματα από τα άλλα.

Ας θυμηθούμε κάποιες από τις σπουδαίες ρήσεις – μαθήματα ζωής του…

“Η φτώχεια είναι έλλειψη πολλών πραγμάτων και η απληστία όλων.”

“Περισσότερο αγαπούν οι ευεργέτες τους ευεργετούμενους παρά οι ευεργετούμενοι τους ευεργέτες.”

“Τα πράγματα που πρέπει να κάνεις, τα μαθαίνεις κάνοντας τα.”

“Οι μητέρες αγαπούν τα παιδιά τους πιο πολύ από τους πατεράδες. Κι αυτό, διότι πρώτον ο τοκετός είναι οδυνηρός, και δεύτερο, είναι σίγουρες ότι τα παιδιά που γέννησαν είναι δικά τους.”

“Είναι χαρακτηριστικό του μεγαλόψυχου ανθρώπου να μη ζητάει χάρες, αλλά να είναι έτοιμος να κάνει το καλό στους άλλους.”

“Συνήθως, την ισχυρότερη μνήμη την έχουν εκείνοι που είναι αργοί στην αντίληψη.”

“Είμαστε όλοι φίλοι των ευτυχούντων, ενώ των δυστυχούντων δεν είναι φίλος ούτε ο πατέρας.”

“Άμιλλα είναι η τάση να φτάσει κανένας τον άλλον, που τον θαυμάζει, ή και να τον ξεπεράσει, χωρίς να αισθάνεται φθόνο, αν ο άλλος τον ξεπερνάει.”

“Κάθε εργασία επί πληρωμή αποσπά και φθείρει το μυαλό.”

“H κακία είναι μία ανοησία για εκείνους που δεν έχουν καταλάβει ότι δεν ζούμε για πάντα.”

“Η ομορφιά είναι η καλύτερη συστατική επιστολή.”

“Είναι χαρακτηριστικό του μεγαλόψυχου ανθρώπου να μη ζητάει χάρες, αλλά να είναι έτοιμος να κάνει το καλό στους άλλους.”

“Όλες οι ανθρώπινες πράξεις έχουν ως αίτιο ένα από τα εξής επτά: τύχη, φύση, παρόρμηση, συνήθεια, λογική, πάθος, πόθο.”

“Ανδρείος είναι αυτός που δεν φοβάται τον τιμημένο θάνατο.”

“Η φτώχεια είναι ο γονιός της επανάστασης και του εγκλήματος.”

«Πίσω από κάθε πόνο σου στέκει ένα λάθος σου.»