Απωθημένα: τα θάβουμε, αλλά πάντα είναι εδώ
Λόγια που ποτέ δεν είπαμε, λόγια που διστάσαμε ή δεν τολμήσαμε να εκφράσουμε, χαμένες ευκαιρίες, όνειρα που δεν καταφέραμε να πραγματοποιήσουμε ή έστω να προσπαθήσουμε, ατέλειωτες σκέψεις με εικασίες και πιθανά σενάρια.
Τι θα γινόταν αν τολμούσαμε τη στιγμή που έπρεπε… προχωρώντας ή αφήνοντας πίσω μας όσα έγιναν ή τελικά δεν έγιναν; Και γιατί δεν τολμήσαμε; Δειλία; Φόβος; Ακατάλληλες συνθήκες; Αμφιβολίες; Πάντα σε ανύποπτο χρόνο έρχονται στην επιφάνεια και κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Μας υπενθυμίζουν τα αν, που προσπαθήσαμε επιμελώς να θάψουμε, αναζωπυρώνουν σενάρια και υποθέσεις, που όταν ξυπνάνε δίνουν τροφή στη μνήμη μας και δεν την αφήνουν ήσυχη…
Γιατί τα απωθημένα ζουν μέσα στη μνήμη και τρέφονται από αυτή, ενώ την τροφοδοτούν με ελπίδες και την γεμίζουν με σχέδια και στόχους, που κατά βάθος ξέρουν ότι δεν πρόκειται ποτέ να πραγματοποιηθούν, γιατί δεν είχαν γίνει τη στιγμή που έπρεπε, γιατί τώρα πλέον είναι απλά μια ανάμνηση η οποία παράγεται και αναπαράγεται, αναδιαμορφώνεται και μεταλλάσσεται…
Και το βασικό χαρακτηριστικό των απωθημένων είναι ότι θέλουμε να ζούμε μαζί τους, δεν θέλουμε να ξεκολλήσουμε από αυτά, δεν θέλουμε να τα αποχωριστούμε, γιατί έχουμε πείσει τον εαυτό μας ότι ζώντας με τα απωθημένα είναι σαν να ζούμε με αυτό που δεν πραγματοποιήθηκε, μπορούμε όμως να συνεχίσουμε να ελπίζουμε, να κάνουμε σχέδια και όνειρα και να σκεφτόμαστε αν γινόταν αλλιώς τότε, όλα θα ήταν διαφορετικά.
Και ξέρουμε ότι δεν πρόκειται να γίνουν διαφορετικά, ότι είναι πλέον αργά για να αλλάξει κάτι και ότι καλώς ή κακώς έτσι έγιναν τελικά τα πράγματα, όμως, δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε. Όλα έχουν χαθεί και η λογική μπορεί συχνά να μας το υπενθυμίζει, όμως, εμείς ακόμη ελπίζουμε. Αυτά είναι τα απωθημένα. Τα διαγράφουμε για λίγο από τη μνήμη μας, αλλά τα αφήνουμε για πάντα σε ένα βαθύτερο σημείο της μνήμης, γιατί δεν θέλουμε να τα αποχωριστούμε, ακόμη και όταν όλα έχουν σβήσει.
Τα απωθημένα συνεχίζουν να υπάρχουν και κατά καιρούς μας υπενθυμίζουν την παρουσία τους, μας λένε ‘εδώ είμαστε.
Συνέχισε να ελπίζεις στο ανέλπιστο, στο ανέφικτο, στο τίποτα…’ Και όταν έχει περάσει αρκετός καιρός και τα απωθημένα ζουν στη μνήμη μας, είναι πλέον σε ένα τόσο μη πραγματικό επίπεδο, που το πιο πιθανό είναι να μην θέλουμε καν να πραγματοποιηθούν. Φοβόμαστε ότι θα απογοητευτούμε. Γιατί μια χαρά τα έχουμε φτιάξει μέσα στο κεφάλι μας, όμως, αυτά απέχουν πολύ από τις πραγματικές καταστάσεις.
Τα απωθημένα αγγίζουν την τελειότητα, είναι οι ιδανικές καταστάσεις που θα θέλαμε, αλλά που δεν πρόκειται να ζήσουμε και έχουμε πείσει τον εαυτό μας για αυτό.
Πάντα θα υπάρχει μια πιο ιδανική κατάσταση από αυτό που ζούμε και πάντα μπορεί να αποκτούμε και νέα απωθημένα, που θα μας συντροφεύουν τα μοναχικά βράδια, υπενθυμίζοντάς μας όλα όσα φοβηθήκαμε, όλα όσα δεν κάναμε, όλα όσα διστάσαμε να πούμε και να προσπαθήσουμε. Κείμενο: Ελένη Παπαδοπούλου, Ψυχολόγος MSc