5 πράγματα που δεν πρέπει να πεις σε κάποιον με κατάθλιψη

Όλοι κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε νιώσει λύπη ή στενοχώρια παροδικά, για μικρότερα ή μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Ωστόσο, κάποιοι άνθρωποι βυθίζονται μέσα σε αυτή τη θλίψη κατά τρόπο ανεξέλεγκτο, με αποτέλεσμα να μην μπορούν την ξεπεράσουν τόσο εύκολα. Όταν πια φτάνει στο σημείο να αποτελεί ψυχική διαταραχή, τότε το θέμα γίνεται πλέον ιατρικό, καθώς μιλάμε για νόσο και μάλιστα, τη «νόσο του 21ου αιώνα» όπως έχει χαρακτηριστεί.

Η κατάθλιψη εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε άνθρωπο, καθώς επηρεάζεται από πληθώρα άλλων εξωτερικών παραγόντων, όπως το άγχος, οι κοινωνικοπολιτικές αναταραχές, οι τραυματικές εμπειρίες, ενώ σχετίζεται και με γενετικά αίτια, όπως κληρονομικά και βιολογικά χαρακτηριστικά.

Λόγω ακριβώς των όλο και αυξανόμενων κρουσμάτων, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε πώς να φερθούμε σε περίπτωση που- ο μη γένοιτο- η νόσος χτυπήσει κάποτε την πόρτα συγγενών και φίλων.

Η ψυχίατρος και συγγραφέας Jean Kim, τονίζει πως αυτό που πρέπει ο κόσμος να καταλάβει είναι ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη, δεν είναι περισσότερο αδύναμοι, δειλοί ή φοβισμένοι, αλλά άνθρωποι καθημερινοί κι ευαίσθητοι, που παλεύουν, όπως όλοι μας, να σταθούν στα πόδια τους και να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες της ζωής.

Καθώς λοιπόν συναναστρεφόμαστε, ίσως και χωρίς να το ξέρουμε, πολύ συχνά άτομα με κατάθλιψη, είναι αναγκαίο να είμαστε φυσικοί μεν, διακριτικοί και προσεκτικοί δε στο φέρσιμό μας, χωρίς φυσικά να φτάνουμε στο άλλο άκρο με το να υποκρινόμαστε ή να γινόμαστε απόμακροι

Έτσι, η ειδικός μάς προστατεύει από τον κίνδυνο να πούμε «αυτό που δεν πρέπει» σε ένα άτομο που πάσχει από κατάθλιψη, εκπλήσσοντάς μας με το σε πόσο λάθος κινήσεις, με μοιραία αποτελέσματα, μπορούν καμιά φορά να μας οδηγήσουν οι αυθόρμητες αντιδράσεις μας.

«Γιατί δεν προσπαθείς να το ξεπεράσεις;»

Παρ’ όλο που είναι απολύτως φυσιολογική αντίδραση όταν βλέπουμε έναν άνθρωπο παθητικό και αδρανή, να προσπαθούμε να τον κινητοποιήσουμε σε δράση, στον καταθλιπτικό, μόνο το αντίθετο αποτέλεσμα θα προκαλέσει.

Η εξήγηση είναι πολύ απλή. Το άτομο θέλει όσο τίποτα στον κόσμο να ξεπεράσει την κατάστασή του και να γίνει δραστήριος, αλλά αδυνατεί, γιατί δεν έχει ούτε την απαραίτητη ενέργεια, ούτε τη δύναμη, ούτε το κουράγιο και φυσικά ούτε την αυτοπεποίθηση για να το κάνει. Μια τόσο άμεση υπενθύμιση της κατάστασής του λοιπόν, θα λειτουργήσει πιθανότατα σαν μπούμερανγκ στην ψυχολογία του

«Γιατί δεν μπορείς απλά να είσαι χαρούμενος;»

Στο ίδιο πλαίσιο, η κατάθλιψη «παγιδεύει» το μυαλό, ώστε να επικεντρώνεται στα αρνητικά συναισθήματα και στις απαισιόδοξες σκέψεις. Για να ξεφύγει από αυτό το δρόμο, το άτομο χρειάζεται ιατρική βοήθεια και αν το πετύχει, αυτό θα γίνει μετά από πολύ καιρό και προσπάθεια και όχι από τη μία μέρα στην άλλη. Στον αγώνα του αυτό λοιπόν, χρειάζεται στήριξη και κατανόηση και όχι φίλους-κλόουν, ή παροδικές στιγμές επιφανειακής χαράς, που δεν εγγυώνται μόνιμο ισορροπημένο αποτέλεσμα.

«Απόφυγε τους γιατρούς και τα φάρμακα»

Η πρώτη σκέψη όλων μας όταν ένας γνωστός μας είναι λυπημένος, είναι ότι «θα του περάσει». Εντούτοις, επειδή όπως είπαμε η κατάθλιψη διαφέρει από την απλή στενοχώρια, αποτελώντας νόσο, είναι αναγκαία η επίβλεψη από γιατρό και η έναρξη θεραπείας.

Σε πολλούς ανθρώπους ακούγεται τρομακτικό, ειδικά επειδή στη χώρα μας είναι ουσιαστικά ξένη αυτή η σύγχρονη πρακτική για τα δεδομένα μας, όσο όμως αυξάνονται τα κρούσματα, τόσο πρέπει να προσαρμόζεται και η κοινωνία με τις αντιλήψεις τις σε επιβεβαιωμένες μεθόδους. Τα ματζούνια και τα βότανα δεν είναι πανάκεια

Δεν είσαι και τόσο χάλια .Υπάρχουν και χειρότερα

Οι συγκρίσεις του τύπου «υπάρχουν και σοβαρότερα προβλήματα» ή «άλλοι δεν έχουν να φάνε», σίγουρα δε βοηθούν τον πάσχοντα, από τη στιγμή που τον κάνουν να νιώθει άσχημα, να νιώθει «ένοχος» κατά κάποιον τρόπο για την κατάστασή του και άρα να κλείνεται ακόμη περισσότερο στον εαυτό του, αφού αισθάνεται ότι θα τον χαρακτηρίσουν ως «εγωιστή» ή «μαλθακό».

Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα. Ο μεγαλύτερος φίλος και ο μεγαλύτερος εχθρός μας ταυτόχρονα, ας μην ξεχνάμε ότι είναι ο ίδιος ο εαυτός μας και η μάχη που δίνουν οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη είναι ακριβώς αυτό, μάχη με το ίδιο τους το είναι, με τον εσωτερικό τους κόσμο. Αυτό που χρειάζονται λοιπόν δεν είναι σε καμιά περίπτωση η περιθωριοποίηση και η κριτική, αλλά αντίθετα, συμπόνοια και αγάπη.

«Πρέπει να σταματήσεις να είσαι τόσο αρνητικός»

Γενικά κάθε προσπάθεια ελέγχου των συναισθημάτων του, όχι μόνο θα αποβεί άκαρπη, αλλά πιθανότατα να είναι και επιβλαβής, καθώς θα του προκαλέσει νεύρα, άγχος, απελπισία ή εσωστρέφεια.

Το μυαλό του είναι ευάλωτο και επιρρεπές σε αρνητικές σκέψεις και δεν μπορεί τόσο εύκολα να το ελέγξει και να το κατευθύνει σε αισιόδοξα ερεθίσματα. Ειδικά αν νιώσει ότι η αρνητική του ενέργεια είναι μεταδοτική και ότι «τραβάει κι άλλους μαζί του», θα επιδεινωθεί η συναισθηματική του σύγχυση, με απόρροια να επιλέξει τη σταδιακή αποστασιοποίηση και να βιώσει τελικά, την απόλυτη μοναξιά.

Συμπερασματικά, αυτό που χρειάζονται τα άτομα με κατάθλιψη είναι ανιδιοτελής υποστήριξη. Με μια αγκαλιά, με ένα ενθαρρυντικό βλέμμα, είναι τόσο πιο άμεση η έκφραση του σεβασμού μας. Οι άνθρωποι αυτοί, αν το σκεφτείτε, δε θέλουν στην ουσία τίποτα διαφορετικό από τον καθένα από εμάς, θέλουν αγάπη χωρίς όρους και προθεσμίες, ζεστασιά, εμπιστοσύνη και ασφάλεια.

Φίλος άλλωστε, είναι αυτός που σου δίνει πλήρη ελευθερία να είσαι ο εαυτός σου, στα εύκολα και στα δύσκολα και που είναι εκεί να σου κρατά το χέρι και να βαδίζει δίπλα σου σε κάθε βήμα, ακόμη κι αν είναι λάθος, ακόμη κι αν είναι αβέβαιο. Γι’ αυτό μη φοβάστε να αντικρίσετε τον πάσχοντα φίλο σας, ο οποίος δεν έχει αλλάξει, είναι ο ίδιος άνθρωπος που αγαπήσατε και ο ίδιος θα είναι πάντα.

Και βέβαια να θυμάστε πάντα: Σε αυτές τις περιπτώσεις το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να ρωτήσετε έναν ειδικό υγείας. Όσες συμβουλές και να σας δώσουμε μόνο εκείνος μπορεί να σας πει τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνετε σε αυτή την περίπτωση.

Kείμενο της ψυσοθεραπεύτριας Kathleen Brannon