Τι προτιμάς να γίνει το παιδί σου; Ένας δυστυχισμένος δικηγόρος ή ένας ευτυχισμένος ψήστης;
Μήπως βαρεθήκαμε τους super ήρωες και τις αδικοφυλακισμένες πριγκίπισσες; Η νέα γενιά cartoons είναι πιο χαζοχαρούμενη από ποτέ. Ο Bob Σφουγγαράκης είναι άριστος στη δουλειά του, πιστός φίλος, αισιόδοξος κι ακούραστος αλλά κανείς δεν θα τον εμπιστευόταν να σώσει τον κόσμο.
Η σημασία του να είναι κανείς μέτριος
Η ανθρωπότητα έχασε πολλά χρόνια χωρίζοντας τους ανθρώπους σε άσπρους και μαύρους, ευγενείς και πληβείους, έξυπνους και χαζούς. Τελικά ανακάλυψε ότι υπάρχουν 8 διαφορετικά είδη νοημοσύνης: 1. η λεκτική, 2. η μαθηματική, 3. η συναισθηματική, 4. η ενδοπροσωπική, 5. η κιναισθητική, 6.η μουσική, 7.η νατουραλιστική και 8. η χωρική. Κανείς δεν μπορεί να τα έχει όλα και κανείς δεν μπορεί να μην έχει τίποτα. Άρα, με έναν μαγικό τρόπο, είμαστε όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι, όλοι μέτριοι. Αν όμως βρούμε το χάρισμά μας μπορούμε να νιώθουμε πιο σίγουροι, πιο γεμάτοι , πιο ευτυχισμένοι. Ακριβώς όπως ο Bob είναι ευτυχισμένος ως ο καλύτερος ψήστης στο βυθό του Μπικίνι. Είναι σημαντικό για τους γονείς ν’ αντιληφθούν ότι κάθε παιδί είναι ξεχωριστό, έχει ειδικές ικανότητες και ειδικές ανάγκες. Όσο κι αν προσπαθούμε να το στριμώξουμε στα στερεότυπα του καλού παιδιού και του καλού μαθητή τόσο απομακρυνόμαστε από την ευκαιρία να το γνωρίσουμε και να το βοηθήσουμε ν’ αναδείξει τα ταλέντα του.
Πολλοί γονείς έχουν πιστέψει ότι τα ταλέντα καλλιεργούνται και οι ευκαιρίες εξαγοράζονται. Γεμίζουν τα απογεύματα των παιδιών με μαθήματα ξένων γλωσσών, μπαλέτο, καράτε, κολυμβητήριο και κάθε είδους πρωταθλητισμό. Τελικά από τα γυμναστήρια, τα ωδεία και τα φροντιστήρια αναδεικνύονται ακριβώς όσα ταλέντα όσα θέλησε η φύση, ούτε ένα παραπάνω. Οι υπόλοιποι φεύγουν με περισσότερες γνώσεις και καμιά φορά έντονο το αίσθημα της ανεπάρκειας. Απ’ την άλλη, δεν είναι σωστό να τεμπελιάζουμε περιμένοντας μια καλή σύμπτωση να μας βγάλει από τη μιζέρια μας ∙ αλλά να ακολουθούμε τις ανάγκες μας, να δοκιμάζουμε, να ρισκάρουμε και να εμπιστευόμαστε τα συναισθήματά μας. Άραγε εμπιστευόμαστε τα συναισθήματα των παιδιών μας ή τα θεωρούμε κατώτερα της λογικής και τα καταπιέζουμε;
Μιλώντας με συναισθήματα κι όχι με επιχειρήματα
Είναι δύσκολο να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας. Έχουμε συνηθίσει να τα διανοητικοποιούμε και να εκλογικεύουμε αυτό που νιώθουμε. Ο τρόπος που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας δίνει έμφαση στην επιμόρφωσή τους κι όχι στην ενδοσκόπηση και στην αυτογνωσία. Τα προικίζουμε με δεξιότητες , άλλοτε χειρονακτικές τώρα διανοητικές, τα γεμίζουμε με πληροφορίες για τη ζωή, αλλά δεν τα ρωτάμε πως νιώθουν ούτε τους αναλύουμε τα δικά μας συναισθήματα. Π.χ. λέμε: «διάβασε τα μαθήματά σου» αντί για «θα με ικανοποιούσε να ξέρω ότι είσαι συνεπής στις υποχρεώσεις σου» ή «θέλω να μου λες την αλήθεια» αντί για «θέλω να νιώθω ότι μ’ αγαπάς και μ’ εμπιστεύεσαι» ή «ντύσου γρήγορα, σε 5’ πρέπει να είμαστε στο γήπεδο» αντί για « ανησυχώ ότι θα απογοητευτείς αν χάσεις την προπόνηση». Μιλώντας με συναισθήματα μαθαίνουμε στα παιδιά να αναγνωρίζουν και να εκφράζουν τις ανάγκες τους.
Έτσι, νιώθουν πιο σίγουρα για τον εαυτό τους και πιο γεμάτα ακόμη και όταν αναγκάζονται να συμβιβαστούν. Αν παραδέχομαι κάτι στον Bob είναι ότι ό,τι κάνει το κάνει με την καρδιά του, το απολαμβάνει χωρίς να νοιάζεται για τις αντιδράσεις των άλλων. Μοιάζει με παιδί σ’ έναν κόσμο ενηλίκων. Έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε την απλή λογική ως την υπέρτατη ένδειξη ωριμότητας. Είμαστε λοιπόν απρόθυμοι ν’ ανοίξουμε την καρδιά μας στο παιδί ή στον σύντροφό μας . Δοκιμάστε το: μιλήστε με συναισθήματα. Κανείς δεν μπορεί να τα αμφισβητήσει. Γι’ αυτό είναι ανώτερα και γνησιότερα από τα επιχειρήματά μας. Είναι πρωτόγονα, ωμά, δυνατά. Κανένα επιχείρημα δεν μπορεί να μας κάνει ν’ απολαύσουμε ένα σάπιο φρούτο ή να ξεχάσουμε τον πρώτο μας έρωτα. Και για να ξαναγυρίσουμε στον Bob:
-μάθετε στα παιδιά σας να επιλέγουν μαθήματα, φίλους, παιχνίδια, δραστηριότητες με γνώμονα τα συναισθήματά τους κι όχι την αποδοχή των συνομηλίκων τους, την επιβράβευση των δασκάλων κ.τ.λ. Ο Bob αγαπάει τη δουλειά του αν και δεν έχει καλό μισθό και prestige.
-φτάνει πια με τη μόρφωση… αφήστε τα παιδιά να εξερευνήσουν τον κόσμο γύρω τους και μόνα τους να σας οδηγήσουν σ’ αυτό που αγαπούν. Παίρνετε βέβαια ένα ρίσκο να γίνουν ψήστες σε burgerάδικο αλλά ευτυχισμένοι ψήστες.
-δώστε το καλό παράδειγμα ως γονείς κι εκφραστείτε. Έτσι καλλιεργείται ένα κλίμα εμπιστοσύνης κι αμοιβαιότητας μέσα στο οποίο όλοι νιώθουμε ασφάλεια. Ξέρω είναι δύσκολο ν’ αποδεχθούμε ότι το παιδί μας έχει 38 πυρετό πόσο μάλλον μειονεκτήματα και ανεπάρκειες. Αλλά αφού τα αγαπάμε ούτως ή άλλως, πρώτα εκφράζουμε την αγάπη μας, μετά την αποδοχή μας και μετά τους φόβους μας για τα κενά τους. Δεν πάμε ούτε βήμα παραπέρα. Τα υπόλοιπα θα τα καταφέρουν από μόνα τους.
Γράφει η Lara Soues, ψυχολόγος ειδικευμένη στην συμβουλευτική ψυχολογία