«Γίνεσαι για πάντα υπεύθυνος για ό,τι έχεις εξημερώσει»

Όταν βρέχει, ασυναίσθητα καταφεύγω στο Μικρό Πρίγκιπα, που πλέον αποτελεί ένα από τα πιο αγαπημένα βιβλία μικρών αλλά και μεγάλων παιδιών. Ωστόσο, αν και πολλοί τείνουν να το βαφτίσουν παιδικό, δεν είμαι και τόσο σίγουρη για το πόσο βάσιμος είναι αυτός ο χαρακτηρισμός που του αποδίδεται.

Αυτή τη φορά, ανοίγοντάς το σε μια τυχαία σελίδα, έπεσα πάνω σε ένα από τα πιο όμορφα αποσπάσματά του. Το σημείο στο οποίο η αλεπού, αναφέρει στο μικρό πρίγκιπα ότι πάντα θα είναι υπεύθυνος για ό,τι έχει εξημερώσει. «Θα είσαι υπεύθυνος για πάντα για ό,τι έχεις εξημερώσει». Πόσο πολύπλοκη είναι αυτή η φράση τελικά;

Ας υποθέσουμε ότι όντως, ο καθένας μας, είναι υπεύθυνος για ό,τι έχει ήδη εξημερώσει κι ό,τι πρόκειται να εξημερώσει μελλοντικά. Τι ακριβώς μπορεί να σημαίνει αυτό; Ποιος θα μπορούσε να προσδιορίσει την έκταση της ευθύνης και τις σχέσεις που γεννάει η εξημέρωση;

Οι λέξεις είναι από μόνες τους λίγο τρομακτικές, πόσο μάλλον όταν συνοδεύουν νοήματα όπως το παραπάνω κι έρχονται να τονίσουν τη σημασία της άτυπης δέσμευσής μας, καθώς και τον αντίκτυπο των συναναστροφών μας, ο οποίος πάντα θα είναι ορατός και δε θα σταματήσει να μας ακολουθεί ποτέ.

Γι’ αυτό το λόγο, οι λέξεις τέτοιας βαρύτητας, πρέπει να χρησιμοποιούνται αν μη τι άλλο συνετά και να μην ξεστομίζονται ελαφρά την καρδία. Άλλωστε, δε θα μπορούσε κανείς να είναι σίγουρος ότι πράγματι θα ήταν σε θέση να φανεί αντάξιος αυτής του της υποχρέωσης απέναντι στα άτομα που διάλεξε να εξημερώσει. Και καλά αυτός που εξημέρωσε. Αυτός που εξημερώθηκε; Δεν έχει δικαιώματα; Ευθύνες; Ελευθερία;

Εν μέρει θα μου πείτε, η ευθύνη είναι και δική του, γιατί επέτρεψε σε κάποιον να τον πλησιάσει τόσο ώστε να τον εξημερώσει. Αυτός ήταν που επέλεξε να ρίξει τα τείχη και τις άμυνες του και να παραδοθεί. Όλοι έχουμε περάσει από τη θέση της αλεπούς σε κάποιες φάσεις της ζωής μας. Σε αρκετές περιπτώσεις, γνωρίζαμε ότι οι άνθρωποι που επιτρέψαμε να μας εξημερώσουν δε θα έμεναν για πάντα μαζί μας. Το διαισθανθήκαμε εξ’ αρχής, άσχετα με το αν θελήσαμε να το παραδεχτούμε.

Παρ’ όλα αυτά, επιλέξαμε να το ζήσουμε, άρα έχουμε μερίδιο ευθύνης κι εμείς οι ίδιοι. Απλώς, στο τέλος, καταλήγουμε να μένουμε με μια γλυκόπικρη ανάμνηση. Θυμώνουμε γλυκά με τους εαυτούς μας που συμφωνήσαμε να εξημερωθούμε κάτω από αυτούς τους όρους. Μπορεί όντως να πονάει, όμως ακόμα κι αν ο χρόνος γύριζε πίσω, θα κάναμε ακριβώς τις ίδιες επιλογές.

Ένα παραμύθι, καμιά φορά, μπορεί να γίνει η αφορμή για να ψάξουμε τι πραγματικά μπορεί να κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Απλές ερωτήσεις στις οποίες δεν μπορούμε να δώσουμε μια λογική εξήγηση. Ή μάλλον μια απάντηση που θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή από όλους. Η μοναδικότητα των ατόμων είναι αυτή που τους διαχωρίζει από όλους τους άλλους.

Έτσι, σκεφτόμαστε όλοι διαφορετικά, με το δικό μας μοναδικό τρόπο. Ο καθένας δίνει το δικό του τέλος και τη δική του ερμηνεία. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλοι, όπως κι εμείς, έχουν συναισθήματα και δεν πρέπει να παίζουμε με αυτά. Ζούμε τις στιγμές προσέχοντας αυτούς που αγαπάμε αλλά κι αυτούς που μας αγαπούν.

Κάνουμε λόγο δηλαδή για δεσμούς κι όχι για δεσμά. Όσο για τις σχέσεις που γεννά η εξημέρωση, μάλλον θα έλεγε κανείς ότι προκύπτουν σχέσεις αλληλεξάρτησης. Μιας και τα δεσμά δημιουργούνται αμφίδρομα κι οι ευθύνες μοιράζονται, ο χρόνος με τη σειρά του διαιρείται κι η σημασία του πρέπει να είναι διπλάσια από την κανονική για να αντέξει έστω η μισή στο πέρασμά του.

Η ομορφιά της εξημέρωσης ίσως τελικά και να αξίζει τον κόπο. Όταν δεθείς πραγματικά με κάποιον δε θα μπορεί να σε αφήσει αλλά ούτε κι εσύ να τον αφήσεις. Θα είναι πρωτόγνωρα υπέροχη η αίσθηση που θα αισθανθείς όταν συνειδητοποιήσεις πόση ευτυχία μπορείς να νιώσεις απ’ τα άτομα που θα έχεις δίπλα σου.

Στην αληθινή αγάπη, η καρδιά δίνει τις απαντήσεις και μας δείχνει τι είναι αυτό που αξίζει και τι αντίθετα όχι. Αρκεί να μη φοβηθούμε να την ακολουθήσουμε τη σωστή στιγμή και να μην ξεχάσουμε να φροντίσουμε το «τριαντάφυλλό» μας. Διότι κι αυτό με τη σειρά του, θα φροντίσει με τον τρόπο του για εμάς. Και μοναδικός του στόχος θα είναι να είμαστε ευτυχισμένοι δίπλα του.

Μαρία Τσιρίγου