Γεώργιος Παπανικολάου: Ο Έλληνας επιστήμονας που σώζει σήμερα όλες τις γυναίκες του κόσμου

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Γεώργιος Παπανικολάου. Το τεστ που εφηύρε δε χρειάζεται συστάσεις, το ξέρει κάθε γυναίκα σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ο ιατρικός έλεγχος για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας έχει σώσει εκατομμύρια ζωές, αναγορεύοντας τον εφευρέτη του σε έναν από τους θρύλους της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης. Το τεστ Παπ έγινε ορόσημο της σύγχρονης ιατρικής έρευνας αιχμής και άλλαξε την ιστορία μιας ασθένειας, την οποίας η πρόληψη έχει σώσει εκατομμύρια ζωές.

Ο Παπανικολάου γεννιέται στην Κύμη της Εύβοιας στις 13 Μαΐου 1883. Όταν ήταν μικρός ονειρευόταν να ακολουθήσει καριέρα ναυτικού. Ακολούθησε τελικά τα βήματα του πατέρα του και έγινε γιατρός.

Ο Παπανικολάου γίνεται δεκτός στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Αθηνών, όπου και ολοκληρώνει με επιτυχία τις σπουδές του το 1904. Αποφασίζει κατόπιν να αφιερωθεί στη βιολογική έρευνα, έναν σχετικώς νέο κλάδο, στα σπάργανα ακόμη στην Ελλάδα, γι ‘αυτό και καλείται να συνεχίσει τις σπουδές του στη Γερμανία.

Ο κορυφαίος ερευνητής έφυγε από τη ζωή στις 19 Φεβρουαρίου 1962, σε ηλικία 78 ετών. Σήμερα είναι ο γιατρός που το όνομά του προφέρουν με ευγνωμοσύνη οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο.

Γράφεται στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου το 1907, από το οποίο και θα πάρει το διδακτορικό του στη βιολογία το 1910. Θα επιστρέψει κατόπιν στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-1914, και θα παντρευτεί την Ανδρομάχη Μαυρογένη. Συνεχίζει τις σπουδές του στην Αμερική αρχίζοντας έρευνες σε Πανεπιστήμια. Εκλέγεται καθηγητής στο διάσημο Πανεπιστήμιο Κορνέλ.

Η Εύα Περόν, για παράδειγμα, πέθανε το 1952 στην Αργεντινή από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (σε ηλικία 33 ετών), σε μια χώρα που το Τεστ Παπ δεν θα χορηγούταν παρά από τα μέσα της δεκαετίας του ’60.

Στη Νέα Υόρκη οι έρευνές του απέδωσαν καρπούς όταν ανακάλυψε μια προγνωστική μέθοδο κολοσσιαίας σημασίας για όλες τις γυναίκες του πλανήτη. Με τις αντίστοιχες μελέτες του να ξεκινούν το 1923, ο Παπανικολάου θα επινοούσε μια τεχνική γυναικολογικού προσυμπτωματικού ελέγχου που θα του έδινε τη δυνατότητα να ανιχνεύει προκαρκινικές αλλοιώσεις και να αντιπαρατίθεται αποφασιστικά μαζί τους πριν εξελιχθούν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Καθώς η μέθοδός του ήταν σε θέση να ανιχνεύει τις κυτταρικές αλλοιώσεις πριν μετατραπούν σε καρκινικές, με το τεστ Παπ και την πρόωρη διάγνωση οι αλλοιώσεις ήταν θεραπεύσιμες, δίνοντας επιπλέον τη δυνατότητα στη γυναίκα να κυοφορήσει και να αποκτήσει παιδιά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η επαναστατική μέθοδος του Παπανικολάου δεν έγινε αμέσως αποδεκτή και η επανάσταση που έφερε ήταν σχεδόν ανεπιθύμητη. Παρόλο που η ανακάλυψή του έγινε το 1928, η ιατρική κοινότητα συναίνεσε καθολικά στα μέσα της δεκαετίας του ’40. Η πρώτη δημοσίευση μάλιστα του Παπανικολάου για τα οφέλη της χρήσης της κυτταρολογικής μεθόδου στη διάγνωση του καρκίνου της μήτρας (1928) έγινε δεκτή με ιδιαίτερο σκεπτικισμό, με την κρατούσα ιατρική πεποίθηση του καιρού να τη θεωρεί πρακτικά αδύνατη.

Αριστερά βλέπουμε ένα τεστ ΠΑΠ που έχει βγει φυσιολογικό ενώ δεξιά βλέπουμε ένα παράδειγμα μη φυσιολογικού τεστ ΠΑΠ

Ακόμα κι έτσι βέβαια, θα χρειάζονταν πολλά περισσότερα χρόνια για να γενικευτεί η χρήση του και να φτάσει το Τεστ Παπ σε όλες τις γυναίκες της οικουμένης. Η Εύα Περόν, για παράδειγμα, πέθανε το 1952 στην Αργεντινή από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (σε ηλικία 33 ετών), σε μια χώρα που το Τεστ Παπ δεν θα χορηγούταν παρά από τα μέσα της δεκαετίας του ’60.

Από την επικράτηση του Τεστ Παπ σε παγκόσμια κλίμακα, οι θάνατοι από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας έχουν μειωθεί σήμερα περισσότερο από το 70%.

Το 1961, ο Παπανικολάου μετακόμισε στο Μαϊάμι της Φλόριντα για να ιδρύσει το Αντικαρκινικό Ερευνητικό Ινστιτούτο στο Πανεπιστήμιο της πόλης, που έφερε το όνομά του (Παπανικολάου Cancer Research Institute), θα τον προλάβαινε ωστόσο ο θάνατος το 1962, λίγο πριν από τα εγκαίνια του κέντρου. Ο κορυφαίος ερευνητής έφυγε από τη ζωή στις 19 Φεβρουαρίου 1962, σε ηλικία 78 ετών. Σήμερα είναι ο γιατρός που το όνομά του προφέρουν με ευγνωμοσύνη οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο.