“Δε με νοιάζει αν θα γίνεις επιστήμονας. Άνθρωπο σε θέλω!”

14 Σεπτέμβρη 2001.

Τη μέρα που πέθανε ο Καζαντζίδης είχαν ανακοινωθεί εκείνη τη χρονιά οι βάσεις των Πανελληνίων. Και να ήθελα να το ξεχάσω δε γίνεται. Καρφωμένοι στην τηλεόραση, περιμέναμε να βγουν οι σχολές κι ολοένα κοβόταν η μετάδοση από κάποιο νέο για το θάνατο του λαϊκού τραγουδιστή.

Σκηνές αποτυπωμένες στην ψυχή. Στιγμές που δεν ξεχνάς. Στιγμές που κάθε χρονιά, σε κάθε ανακοίνωση βάσεων θυμάσαι.

Το ίδιο χτυποκάρδι. Το ίδιο αίσθημα ναυτίας σε εκείνη την αναμονή που θεωρείς πως καθορίζει το μέλλον σου.

Και που αλήθεια το καθορίζει, αλλά όχι στο βαθμό που περίμενες. Όχι όπως μπορεί να ήθελες, όχι όπως το έκανε παλιά. Άλλαξαν οι εποχές. Άλλαξε η οικονομία. Άλλαξαν πολλά.

Ένα παιδί γεμάτο ελπίδες μπαίνει σε μια σχολή με όνειρα. Και βγαίνει με άλλα τόσα. Μόνο που στην έξοδο το περιμένει και μια μεγάλη ψυχρολουσία. Εκείνη των συμβιβασμών, των ανύπαρκτων ευκαιριών, των κλεισμένων θυρών.

Και το αναγκάζουν να κάνει διαρκείς εκπτώσεις σε όσα τόλμησε ποτέ να θελήσει για τον εαυτό του. Άλλοτε το αναγκάζουν σε φυγή. Κι άλλοτε σε μια απίστευτη στροφή προκειμένου να μπορέσει να ζήσει.

Κι άλλες πάλι φορές, του δίνουν αυτό που σπούδασε αλλά στην άσχημη εκδοχή του. Εκείνη που αρνείται κανείς να ξυπνήσει για να πάει στη δουλειά. Γιατί εκεί είναι που βλέπει τους εφιάλτες κι όχι στο μαξιλάρι του.

Κι έτσι, ύστερα από χρόνια και χρόνια πάνω στα βιβλία, με υποτροφίες, μεταπτυχιακά, σεμινάρια και πιστοποιήσεις, με κόπο να γίνεις όσο το δυνατόν καλύτερος, αναρωτιέσαι: Άξιζε;

Δεν ξέρω να σου πω. Ξέρω μόνο πως τον άνθρωπο δεν τον φτιάχνουν οι περγαμηνές. Ούτε τον κατηγοριοποιεί το αν πέρασε ή δεν πέρασε πουθενά.

Τον άνθρωπο τον φτιάχνει το μέσα του και πόσο ο ίδιος το αφήνει να αναπτυχθεί.

Κοινότυπο θα μου πεις αυτό το σχετικό με την κοινωνική παιδεία, αλλά ισχύει, πως να το κάνουμε; Πάρε τριάντα πτυχία, πέρνα από τα πιο σπουδαία πανεπιστήμια. Αν είσαι παλιάνθρωπος, τι να το κάνω;

Αν δεν ξέρεις να φερθείς, να σταθείς, να μιλήσεις, τότε τι να σε κάμω;

Μπορεί να έμαθες να λύνεις διαφορικές εξισώσεις, νομικούς κώδικες κι ανατομίες. Να έμαθες από κρασιά, ιατρικά εργαλεία και ηλεκτρικά ρεύματα. Αν δεν έμαθες να είσαι άνθρωπος και να φέρεσαι σαν άνθρωπος, τότε έχουμε μεγάλο πρόβλημα…

Γι’ αυτό ξέχνα για λίγο τις βάσεις. Ο καθένας τον βρίσκει το δρόμο του σε τούτη τη ζωή. Είτε περνώντας μέσα από κάποιο πανεπιστήμιο, είτε και όχι.

Δεν είναι αυτό που κάνει κάποιον να ξεχωρίζει. Μην μπερδεύεσαι.

Φρόντισε να είσαι σωστός.

Φρόντισε να είσαι Άνθρωπος πάνω από όλα και τα υπόλοιπα θα έρθουν.

Είτε, λοιπόν είσαι από τους «επιτυχημένους» ή τους «παραπονούμενους» των πανελληνίων εξετάσεων, εγώ θα σου πω τούτο:

Γίνεάνθρωπος.Μόνο αυτό να έχεις στο νου. Κι όλα τα άλλα, άφησε τα να τα φέρει όπως θέλει ο καιρός… Εκείνος ξέρει κάτι περισσότερο…