Στην Ελλάδα για πρώτη φορά το λείψανο της Αγίας Ελένης

Για πρώτη φορά το ιερό λείψανο της Αγίας Ισαποστόλου Ελένης, μητέρας του Μεγάλου Κωνσταντίνου, θα βγει εκτός Βενετίας, όπου φυλάσσεται, για να ταξιδέψει στην Ελλάδα. Μεταφέρθηκε εκεί από την Κωνσταντινούπολη το 1211 μ.Χ

Με αφορμή τη συμπλήρωση 80 χρόνων του έργου της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την ευλογία και την έγκριση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου και της Ιεράς Συνόδου, το ιερό λείψανο θα μεταφερθεί στην Αθήνα την Κυριακή 14 Μαΐου, μαζί με τμήμα του Τιμίου Ξύλου με τα Αχραντα Πάθη του Χριστού. Το ιερό λείψανο και το τίμιο ξύλο θα εκτεθούν σε προσκύνημα στον ιερό ναό της Αγίας Βαρβάρας, στον ομώνυμο δήμο της Αττικής μέχρι τις 15 Ιουνίου.

Μητροπολιτικό κέντρο

Για τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο με την υποδοχή του λειψάνου αναδεικνύεται η πνευματική και πολιτιστική ταυτότητα της Ευρώπης, διότι Ευρώπη χωρίς τη χριστιανική παράδοση και πίστη που την οικοδόμησε, δεν δύναται να υπάρξει. Ουσιαστικά ο κ. Ιερώνυμος αναλαμβάνει έναν ρόλο ανάδειξης της πατρίδας μας σε μητροπολιτικό κέντρο της Ευρώπης.

Η υποδοχή θα γίνει μπροστά από το Δημαρχείο Αιγάλεω από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών, παρόντος του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου. Οπως την άνοιξη του 2015 με το ιερό λείψανο της Αγίας Βαρβάρας, έτσι και τώρα κάποιοι μιλούν για εμπορευματοποίηση των ιερών λειψάνων, άλλοι κάνουν λόγο για το κόστος του εγχειρήματος, ενώ ορισμένοι σημειώνουν ότι πρόκειται για λείψανο και όχι για σκήνωμα, όπως είχε αρχικά αναφερθεί.

Η ανταπόκριση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στο σχετικό αίτημα της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, «δείχνει την πολύ καλή σχέση των δύο Εκκλησιών, σε επίπεδο πολιτιστικής συνεργασίας», αναφέρει στο «Εθνος» ο γενικός διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας, επίσκοπος Φαναρίου Αγαθάγγελος.

Τέσσερα μεγάλα γεγονότα στα οποία πρωταγωνίστησαν ο Μέγας Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη σφράγισαν την Ιστορία της Ευρώπης και διαμόρφωσαν την Ιστορία του κόσμου γενικότερα. Πρόκειται για την απόφαση του Διατάγματος των Μεδιολάνων, το 313, που κηρύσσει την ανεξιθρησκία και παύει τους διωγμούς κατά των Χριστιανών, την απόφαση για μεταφορά της πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας από την Παλαιά στη Νέα Ρώμη, την Κωνσταντινούπολη, για τη σύγκληση της Α΄ εν Νικαία Οικουμενικής Συνόδου το 325, η οποία καταδίκασε τον Αρειανισμό, και την εύρεση του Τιμίου Σταυρού στους Αγίους Τόπους. Γι’ αυτό άλλωστε η Εκκλησία τους ανακήρυξε «Αγίους και Ισαπόστολους».

Ο επίσκοπος Αγαθάγγελος στη Βενετία με το ιερό λείψανο της Αγίας Ελένης. Επειδή η παράδοση των Δυτικών είναι να εμφανίζουν τα ιερά λείψανα ενδεδυμένα, γι’ αυτόν τον λόγο η Αποστολική Διακονία προσέφερε ένα επιβλητικό πορφυρό βυζαντινό ένδυμα.Το αρχικό είναι βενετσιάνικο στα χρώματα της ώχρας

Καμία σκιά

Ωστόσο, ο επίσκοπος Αγαθάγγελος δεν θέλει να υπάρχει καμία σκιά ή σύγχυση αναφορικά με το συγκεκριμένο κορυφαίο γεγονός μνήμης για τη Ρωμιοσύνη και την Ευρώπη.

«Δέχομαι τις αντιδράσεις, τις αμφισβητήσεις και τον προβληματισμό, αρκεί να υπάρχει καλή προαίρεση. Είναι ένα γεγονός που μπορούσε να γίνει μόνο στην Ελλάδα γιατί είναι αμιγώς Ορθόδοξη χώρα και αναδεικνύει τον ρόλο των Ορθόδοξων κοινοτήτων σήμερα στην Ευρώπη. Εχουμε χρέος να τους στηρίξουμε και να είμαστε συναντιλήπτορές τους. Βλέπετε ότι αυτό το γεγονός έχει πολλές συναρτήσεις που καρποφορούν στην ιστορία αυτού του κόσμου στο άμεσο παρόν και στο άμεσο μέλλον».

Ως προς το ζήτημα της λατρείας των λειψάνων ο επίσκοπος Φαναρίου είναι αποστομωτικός: «Αυτή είναι η πίστη και η παράδοσή μας και γι’ αυτό ομολογούμε και στο σύμβολο της πίστεως ότι προσδοκούμε Ανάσταση Νεκρών. Δεν πιέσαμε κανέναν να έρθει».

Οσον αφορά το θέμα που παρουσιάστηκε για το ποια μέρη του σώματος της Αγίας Ελένης περιέχει η λειψανοθήκη και ποιο θα είναι το κόστος της μεταφοράς, όπως σημειώνει ο ίδιος, «η Χάρις του Θεού δεν πηγαίνει με την ποσότητα. Κι αν χρησιμοποιήσουμε και τον λόγο των Πατέρων, αν θέλουμε να μπούμε σ’ αυτήν τη λογική, όσο πιο μικρό είναι το λείψανο τόσο μεγαλύτερη έχει τη Χάρη του Θεού. Το φαινόμενο του τεμαχισμού των λειψάνων είναι κάτι που το έχουμε ως παράδοση μέσα στον χώρο της εκκλησίας.

Επίσης, ποιος μίλησε για “υποδοχή με τιμές αρχηγού κράτους”; Για να είμαστε σοβαροί, η έκφραση αυτή χρησιμοποιείται από την πολιτική ηγεσία για ανθρώπινα πρόσωπα και όλο αυτό δεν εκφράζει το πνεύμα της Εκκλησίας».

Επίσης, ο επίσκοπος μάς εξηγεί ότι ενημέρωσαν -και όχι όπως έχουν γράψει κάποιοι ότι κάλεσαν- όλους τους Ευρωπαίους ηγέτες, όπως και όλους τους ευρωβουλευτές για τη μεταφορά του λειψάνου της Αγίας Ελένης στην Ελλάδα.

Πνευματικές αντιστάσεις

«Ο λαός μας μ’ αυτό τον τρόπο δείχνει ότι διαθέτει πνευματικές αντιστάσεις. Δείχνει στους Ευρωπαίους συμπολίτες του μια άλλη κληρονομιά, μια άλλη παράδοση την οποία θέλουμε να μοιραστούμε για να μπορέσουμε να αντέξουμε όλα αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας. Και για να χρησιμοποιήσω και τα λόγια του πρωθυπουργού όταν έγιναν τα εγκαίνια στο Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος “ο πολιτισμός είναι εθνικό κεφάλαιο”. Αυτό το εθνικό κεφάλαιο θέλουμε να το κάνουμε οικουμενική κληρονομιά.

Κανένας δεν επιβαρύνεται μέσα απ’ αυτό το εγχείρημα. Το αεροπλάνο για τη μετακομιδή προέρχεται από ιδιωτική πρωτοβουλία και συγκεκριμένα από τον κ. Μουζενίδη της Ellinair. Τα άλλα είναι κάποια βασικά έξοδα που αναλαμβάνει η Αποστολική Διακονία. Θεωρούμε ότι θα υπάρξει πολύ μεγάλη προσέλευση του κόσμου, όπως έγινε και με την Αγία Βαρβάρα κι αυτό δείχνει πολλά πράγματα. Δείχνει ότι ο κόσμος έχει ελπίδα», καταλήγει.

Η προστάτιδα των χριστιανών που βρήκε τον Τίμιο Σταυρό

Η Αγία Ελένη είναι η πρώτη χριστιανή Αυτοκράτειρα. Το ιερό λείψανο αποτέλεσε αντικείμενο αναγνωρίσεως το 1929. Είναι λείψανο που το πήραν μεν οι Σταυροφόροι, αλλά το πήραν από ‘μάς, από την Κωνσταντινούπολη.

Η μία λειψανοθήκη είναι ανθρωπόμορφη αργυρή κεφαλή με στέμμα, η οποία παρουσιάζει το πρόσωπο κεκοιμημένης γυναικός και εμπεριέχει εντός αυτής τμήμα της κάρας. Η δεύτερη μεταλλική λειψανοθήκη έχει σχήμα ανθρώπινου σωματότυπου που εμπεριέχει στο εσωτερικό λείψανα της Αγίας αριθμημένα και σφραγισμένα. Επειδή η παράδοση των Δυτικών είναι να εμφανίζουν τα ιερά λείψανα ενδεδυμένα, γι’ αυτόν τον λόγο η Αποστολική Διακονία προσέφερε προς τιμήν της ένα επιβλητικό πορφυρό βυζαντινό ένδυμα. Σημειώνεται ότι το αρχικό ένδυμα της Αγίας Ελένης είναι στα χρώματα της ώχρας και είναι βενετσιάνικο.

Στα Ιεροσόλυμα

Η Αγία Ελένη, που διακρίθηκε για το τεράστιο φιλανθρωπικό της έργο, συνδέεται με την εύρεση του Τιμίου Σταυρού στα Ιεροσόλυμα και ο ελληνικός λαός έχει συνδέσει πλήθος παραδόσεων μαζί της, στη Μικρά Ασία, την Κύπρο, τη Ρόδο, την Κάλυμνο, την Τήλο, στο Καστελόριζο, στη Νάξο, την Πάρο.

Ο μυρωδάτος και χιλιοτραγουδισμένος βασιλικός, το πολυαγαπημένο φυτό της πατρίδας μας, συνδέεται με τον Τίμιο Σταυρό και την Αγία. Η παράδοση αναφέρει ότι όταν η Αγία Ελένη είχε φτάσει στα Ιεροσόλυμα, δεν ήξερε πού να σκάψει για να βρει τον Σταυρό. Καθώς βάδιζε προβληματισμένη, μύρισε ένα υπέροχο άρωμα. Ψάχνοντας να δει από πού προέρχεται η εξαίσια ευωδία, εντόπισε ένα μέρος όπου ήταν γεμάτο από πράσινους θάμνους. Τότε κατάλαβε ότι έπρεπε να σκάψει σ’ αυτό το σημείο και εκεί βρήκε τον Σταυρό του Χριστού. Από τότε το ταπεινό αυτό φυτό ονομάστηκε «βασιλικός», επειδή φύτρωσε στο σημείο που σταυρώθηκε ο Βασιλεύς του κόσμου και επειδή οδήγησε τη βασίλισσα Αγία Ελένη να βρει το αιώνιο τρόπαιο των χριστιανών, τον Τίμιο Σταυρό. Η προστάτιδα των χριστιανών Αγία Ελένη κοιμήθηκε το 328 μ.Χ. σε ηλικία 80 ετών.