Παναγία: Η «Μητέρα» όλων μας στην «ορφάνια» της εποχής μας…

Δεν είναι λίγες φορές που στο άμεσο ή ευρύτερο κοινωνικό μας περιβάλλον, βιώνουμε, ακούμε και βλέπουμε, τραγικές περιπτώσεις ξεκληρισμού οικογενειών από διάφορες αφορμές και αιτίες, αφήνοντας πίσω μικρά παιδιά, γνωρίζοντας την ορφάνια και τη δυστυχία από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους.  Η εξέλιξή της ζωής αυτών των παιδιών, συνήθως δύσκολη, σκληρή, ανάμεσα σε ιδρύματα και στην καλύτερη περίπτωση σε θετές οικογένειες, πάντοτε όμως με το σημάδι της ορφάνιας να βρίσκεται ανεξίτηλο μέσα στην ψυχή τους.

Όλα τα παραπάνω, υπό το πρίσμα μιας ρεαλιστικής μεν, αλλά από την άλλη, βιαστικής κοσμικής ματιάς. Υπάρχει όμως και μια βαθύτερη, εκκλησιαστικότερη, πνευματικότερη και ουσιαστικότερη ματιά, που τώρα, στον μήνα της Παναγιάς μας, τον Αύγουστο, πορευόμενοι όλοι να εορτάσουμε το «Πάσχα του καλοκαιριού», είναι επίκαιρη και εντονότερη. Ποια; Μα φυσικά το πρόσωπο της Παναγίας μας, η οποία αφού αξιώθηκε να γίνει η μητέρα του Υιού και Θεού της, κατά συνέπεια γίνεται και η μητέρα και η προστάτιδα όλων μας!

Τι να πρωτοαναφέρει κανείς γι’ αυτή; Για το όνομά της; Τα Θεοτοκωνύμια, που στην Ορθόδοξη παράδοση αποκαλούμε τα τιμητικά προσωνύμια που αποδίδει η εκκλησιαστική και λαογραφική παράδοση στην Υπεραγία Θεοτόκο, είναι καταγεγραμμένα τουλάχιστον 860 (για να τα διαβάσει κανείς αναλυτικά μπορεί να επισκεφθεί την ηλεκτρονική διεύθυνση (www.saint.gr/theotokos.aspx) και συνεχώς προσθέτονται κι άλλα.

Για τους Ναούς και τα Ιερά Εικονίσματα που είναι αφιερωμένα στο πρόσωπό Της; Πραγματικά εδώ είναι αμέτρητα σε όλη την Οικουμένη και στις κατά τόπους Εκκλησίες και Ενορίες. Ενοριακοί Ναοί, Προσκυνηματικοί, Παρεκκλήσια, Ξωκλήσια, Ιερές Μονές, Προσκυνητάρια, εκατοντάδες χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια. Όλα αυτά επί το πολλαπλάσιο στα ιερά εικονίσματα, αφού δεν υπάρχει Ορθόδοξος Ναός, χωρίς εικόνισμα της Παναγίας στο τέμπλο ή στα προσκυνητάρια ή τις τοιχογραφίες, ιδιαιτέρως στην Κόγχη των Ιερών. Χιλιάδες από αυτά είναι θαυματουργά.

Να μιλήσει κανείς για τα θαύματα, τις εμφανίσεις και τις επεμβάσεις Της; Από τον πρώτο αιώνα μέχρι και τις ημέρες μας, επίσης είναι αδύνατο το εγχείρημα να καταγραφούν συγκεντρωτικά οι θαυματουργικές επεμβάσεις της Θεοτόκου, η οποία σε όσους με πίστη την επικαλούνται, ανταποκρίνεται και τους προστατεύει από τις πολυποίκιλες δυσκολίες, κινδύνους και προσκλήσεις σε κάθε εποχή. Σώζει από κινδύνους, λυτρώνει από πειρασμούς του πονηρού, δίνει φως στους τυφλούς, ακοή στους κωφούς, σηκώνει τους αναπήρους, τεκνοποιεί τους άτεκνους, οδηγεί στην αληθινή πίστη τους πλανημένους και τους απίστους και τόσα άλλα.

Από τον πρώτο αιώνα μέχρι και τις ημέρες μας, επίσης είναι αδύνατο το εγχείρημα να καταγραφούν συγκεντρωτικά οι θαυματουργικές επεμβάσεις της Θεοτόκου.

Να αναφερθεί κανείς στις εορτές, τις ακολουθίες, τους ύμνους, τα τραγούδια, τα ποιήματα, τα διηγήματα, τα έθιμα και τα ονόματα που έχουν πάρει οι άνθρωποι προς τιμήν της «Θεομάνας»; Είναι ζήτημα αν θα έφτανε μία ανθρώπινη ζωή των 75-80 ετών για να κάνει κανείς κάτι τέτοιο. Είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει μέρα ή Ακολουθία, χωρίς η Εκκλησία μας να ψάλλει κάποιο «Θεοτοκίο» (ύμνο αναφοράς προς τη Θεοτόκο). Δεν υπάρχει εβδομάδα χωρίς αναφορά προς αυτήν, αφού κάθε Τετάρτη είναι αφιερωμένη ιδιαίτερα στο πρόσωπό της. Δεν υπάρχει μήνας χωρίς να υπάρχει μία Εορτή προς τιμήν Της, δεν υπάρχει στόμα και καρδιά πιστού ανθρώπου χωρίς να επικαλεστεί τις σωτήριες πρεσβείες της, δεν υπάρχει σχεδόν κανένα σπιτικό που να μην έχει κάποιον με όνομα που να εορτάζει σε κάποια Εορτή της Παναγίας μας.

Να μιλήσει κανείς θεολογικά για τον σπουδαίο ρόλο που έπαιξε στο σχέδιο της Θείας Οικονομίας για τη σωτηρία του ανθρώπου ή να αναφερθεί να περιγράψει τις αρετές από τις οποίες ήταν και είναι κεκοσμημένη; Εδώ, σε αντίθεση με τις παραπάνω κατηγορίες που δεν έφτανε ο χρόνος, ο κόπος και οι λέξεις, εδώ υπάρχει συνήθως μία αδυναμία εκφράσεως για την ακρίβεια της υψηλής αποστολής Της, αλλά και της ταπείνωσης και της υπακοής Της, γι’ αυτό η σιωπή και το δέος, όπως άλλωστε πράττουν και οι ίδιοι οι άγγελοι, μοιάζουν καταλληλότερα, παρ’ όλες τις αξιόλογες προσπάθειες των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας, Αγίων γενικότερα, θεολόγων παλαιών και συγχρόνων, ακόμη και του απλού λαού, που όλοι κάτι έχουν να διηγηθούν ή απλά να σιωπήσουν και να δακρύσουν μπροστά στις τόσες ευεργεσίες Της.

Μπροστά λοιπόν σε όλα αυτά, κανείς πιστός άνθρωπος, μέλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι μόνος και αβοήθητος, ορφανός και εγκαταλελειμμένος, απροστάτευτος και ανίσχυρος, αρκεί να έχει πίστη στον Ιησού Χριστό και τότε Εκείνος, όπως είπε και στον αγαπητό μαθητή Του Ιωάννη πάνω στο, Σταυρό, λέει και στον καθένα μας: «…γύναι, ἴδε ὁ υἱός σου, εἶτα λέγει τῷ μαθητῇ· ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου.» (Ιω. 19,26-27).

Το ίδιο και από την πλευρά της Παναγίας μας. Βοηθάει τους πάντες, αρκεί και εμείς να κάνουμε αυτό που ζήτησε η ίδια κατά το πρώτο θαύμα στον Γάμο της Κανά: «…ὅ,τι ἂν λέγῃ ὑμῖν, ποιήσατε». (Ιω. 2,5). Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που ιστορείται όταν κρατάει τον Χριστό στην αγκαλιά της να τον δείχνει διακριτικά με τα χέρια της. Αυτό ευρύτερα σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε όχι μόνο ακροατές, αλλά κυρίως τηρητές των εντολών του Σωτήρα μας Χριστού και όταν χριστοποιηθούμε τότε συνδεόμεθα και με τη μητέρα Του.

Ας έχουμε καλή Παναγιά αδελφοί μου! Αμήν!

Του π. Αντωνίου Χρήστου, εφημερίου του Ι. Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Δικηγορικών Γλυφάδας
Για λογαριασμό της Εφημερίδας “Κιβωτός της Ορθοδοξίας”